Ir. W.B.J. Polman
Haarlems
monumentenzorg in
1979
Het overnemen van een „monumentenwinkel" is geen
eenvoudige zaak, vooral wanneer deze in Haarlem staat.
Het zal de meeste lezers en lezeressen waarschijnlijk niet
bekend zijn dat het niveau van werken en vooral de uitge
breidheid van het werkterrein volstrekt uniek is in de Neder
landse Gemeentelijke Monumentenzorg; zelfs een stad als
Amsterdam wordt hierin gepasseerd.
Ook het feit, dat in de loop van het jaar 1978 - in verband
met de aanstaande pensionering van de heer P. Jongens -
het voortbestaan van Monumentenzorg Haarlem als zelf
standige afdeling bij het bedrijf Openbare Werken in dis
cussie stond, maakte de taak er niet minder licht op.
Het jaar 1979 betekende een start met de ISR die voor de
wijken Burgwal en Vijfhoek een subsidiebelofte voor de
toekomst moet inhouden. Ondanks dit optimisme, zijn ei
een aantal punten aan te geven, die tot grote zorg stemmen.
Een van de belangrijkste is het sedert jaren bestaande
chronisch tekort aan mankracht. Terwijl het takenpakket
van Monumentenzorg Haarlem regelmatig werd uitgebreid
- hetgeen een verheugende ontwikkeling was - werd wel
verzuimd in de personele sfeer een en ander te compen
seren; verzoeken in die richting werden tot nu toe niet
beloond.
De geconcentreerde aanpak van „wijken met een achter
stand" (doel van de ISR) brengt extra inzet van mankracht
met zich mee welke feitelijk ontbreekt. Dat het huidige re
sultaat kan worden bereikt is te danken aan de zeer grote
inzet van de mensen, soms met opoffering van niet be
taalde privé-tijd. Een ander probleem is de geringe bereid
heid bij de eigenaren van monumenten en beeldbepalende
panden om tot restaureren of verbeteren van hun panden
over te gaan; deze reactie is begrijpelijk gezien de grote
offers, die men zichzelf moet getroosten en de zeer slechte
naam, die restauratiesubsidies in de afgelopen jaren heb
ben gekregen.
Tot slot brengt het systeem van de projectgroepen nogal
wat onduidelijkheden met zich mee, waardoor veel tijd moe.
worden gestopt in competentieproblemen; deze tijd zou
beter besteed zijn aan het restaureren zelf. Omdat er nogal
wat misverstanden zijn over de inhoud van de ISR is het
nuttig in enkele woorden de betekenis hiervan voor de
monumentenzorg samen te vatten. De regeling heeft alleen
betrekking op woningen met waarde als monument, dat wil
zeggen: vermeld op de Rijkslijst van Monumenten of aan
gemerkt als beeldbepalend pand; daarbij moet het pand ge
legen zijn in een zogenaamde ISR-wijk: in de Burgwal of de
Vijfhoek. Wil het pand in aanmerking komen voor subsidie,
129