Drs. Th. A. Fafié
Dr. H.A. van Bakel
als Haarlems
predikant(1)
Hendrik Anthonie van Bakel (1874-1948) is ons het meest
bekend als hoogleraar in de dogmengeschiedenis en de
encyclopedie der godgeleerdheid aan de Gemeentelijke
Universiteit van Amsterdam en als kerkelijk hoogleraar van
wege het Evangelisch-Luthers Seminarium aan voornoem
de Universiteit. Zijn gedachten vinden wij heden ten dage
terug in zijn talloze ons nagelaten publikaties: eensdeels in
zijn afzonderlijk uitgegeven studies, anderdeels in zijn vele
artikelen voor diverse tijdschriften en bladen; met name zijn
honderden boekbeoordelingen in het Teylers Theologisch
Tijdschriften het Nieuw Theologisch Tijdschriftmoetenhier
worden vermeld. Van zijn meer omvangrijke geschriften
noemen wij Circa Sacra - historische studiën (1935) en
Lutheriegenden (1946)(1).
Zoveel als wij evenwel weten over Van Bakel als professor,
zo weinig is ons bekend over Van Bakel als predikant. Dat hij
van 1903 tot 1910 de Evangelisch-Lutherse gemeente van
Haarlem - toentertijd ca. 2500 zielen tellende, zijnde doop
leden en belijdende leden samen - heeft gediend, weten
allen die kennis hebben genomen van de predikantenlijsten
in de kerkeraadskamer achter het kerkgebouw der Luthera
nen aan de Witte Heerenstraat te Haarlem. De activiteiten
van Van Bakel in zijn Haarlemse jaren vinden wij groten
deels terug in de notulenboeken van de kerkeraad. Het leek
ons een boeiende zaak deze eens ter hand te nemen over
het gevondene te rapporteren en alzo een onbekend frag
ment uit de lutherse kerkgeschiedenis aan het daglicht te
oTzondag 15 maart 1903, direct na de godsdienstoefe
ning komt de Grote Kerkeraad in vergadering bijeen om te
stemmen over een opgesteld drietal ter vervulling van de
dan bestaande predikantsvacature. Het zou moeten gaan
om één der navolgende predikanten: dr. H.A. van Bakel te
Edam, J.F. Ternooy Apèl te Alkmaar en A.E.F. Junod Perret
te Kampen. Van de negentien uitgebrachte stemmen ver
wierf Van Bakel er achttien en Ternooy Apel een. Van
Bakels intrede werd vastgesteld op 24 mei 1903(
De eerste door Van Bakel bijgewoonde - en door hem als
secretaris genotuleerde - vergadering van de kerkeraad
was op 5 juni 1903. Zijn naaste collega, ds. W.R. Poolman-
deze stond te Haarlem van 1866 tot 1908 - verwelkomde
hem op hartelijke wijze, wenste hem alle goeds toe en
beloofde hem aller steun. Van Bakel dankte voor het in hem
qestelde vertrouwen en sprak als zijn hoop uit, dat hij onder
Gods zegen het dienstwerk, reeds aanvaard, mocht voort
zetten tot heil der gemeente en tot bevordering van christe
lijk leven in de boezem der Lutherse kerk.
105
