dingen die in het verband van het bedrijfsleven worden
aangegaan en verbroken en waarbij zich conflicten
kunnen voordoen die rechterlijke beslissing of bemid
deling vereisen.
Het gaat, kort samengevat, bij het functioneren van de
Rechterlijke Macht in de samenleving zowel om open
heid van de rechter naar de individuele partijen in het
geding toe-datzou het micro-niveau genoemd kunnen
worden als om openheid van de rechter naar het
maatschappelijk gebeuren toe - dat zou het macro-ni
veau genoemd kunnen worden Als u mij vraagt hoe
zeer de samenleving en de rechtspraak over en weer op
elkaar reageren en derhalve fundamenteel met elkaar te
maken hebben, dan behoef ik slechts te wijzen op enke
le concrete voorbeelden, die u allen in de krant kunt
terugvinden:
- uitzetting van vreemdelingen (denk op dit moment
aan de zigeuners in Almere);
- ontruimingsprocedures in kraakzaken (denk aan de
Groote Keijzer, de Vondelstraat en de Prins Hendrik
kade in Amsterdam);
- abortusprocedures (denk aan de alweer geruime tijd
geleden overigens aan de orde geweest zijnde kwes
tie rond de Bloemenhove-kliniek);
- de procedure in de zaak Menten;
- euthanasieprocedures;
- telkens weer opduikende problemen in verband met
duur en omvang van alimentatieverplichtingen, die
weer te maken hebben met vragen naar emancipatie
en onafhankelijkheid van de vrouw;
- stakingsgeschillen etc.
Het veranderend gezicht van de rechter bestaat in zijn
veranderde kijk op de uitoefening van zijn gemengd
juridisch-maatschappelijke functie in het kader van de
samenleving als geheel. Dat veroorzaakt een op open
heid gerichte ontwikkeling in het rechtsbedrijf, uitge
oefend door een onafhankelijke rechterlijke macht in
een Westerse democratie als de onze. Vanuit die filoso
fie zal een nieuw complex van gerechtsgebouwen ver
rijzen in de Jansstraat, waarin die filosofie en de verdere
ontwikkeling ervan goede kansen krijgt. Het is alles
waard daarvoor nog vele bouwtechnische, bedrijfsor
ganisatorische, en - in de periode van economische
teruggang - rijksbudgettaire problemen die te wachten
staan, te overwinnen al zal met de bouw nog een aantal
jaren gemoeid zijn.
43
