en in 1898, een jaar nadat Stoop in Bloemendaal de villa
De Rijp van de weduwe Von Hemert aankocht, in Bloe
mendaal een zoon. Inmiddels was Stoop min of meer in
ruste, veertig jaar oud, en beheerder van een groot
vermogen. Met dit vermogen werd niet alleen De Rijp
geheel opgeknapt, onderhouden en vergroot, maar ook
op cultureel gebied en op tal van terreinen van liefda
digheid in Bloemendaal en Haarlem werd de naam
Stoop een begrip. Enkele jaren geleden heb ik al eens
beschreven hoe Stoop, zonder het zelf te weten, de
voornaamste schenker was van de nieuwe toren die in
1914 op het Haarlemse stadhuis werd gebouwd (vgl
Jaarboek Haerlem 1977 blz. 126-131). Alom bekend is
hij als schenker van Stoops Bad, maar ook de Bloemen-
daalse Schoolvereniging, het Kennemer Lyceum, de
Haarlemse drankbestrijdingsorganisaties, de muziek
vereniging Crescendo van de H.Y.S.M. en nog vele, vele
anderen, hadden veel aan hem te danken. In Oostenrijk
is het in Bad Wiessee dat zijn naam als stichter nog met
ere wordt genoemd. Het grootste deel van zijn liefda
digheid zal echter geheel onbekend zijn gebleven. Me
vrouw Stoop overleed op De Rijp in 1934, een jaar later
1935, overleed ook Adriaan Stoop zelf.
Het orgel van het Het was de in Amsterdam wonende orgelminnaar Char-
Paleis voor Volksvlijt les M. Philbert, 'chancelier du Consulat Général de
France', die in het begin van de zeventiger jaren van de
19e eeuw initiatiefnemer was om in het Paleis voor
Volksvlijt een belangrijk concertorgel aan te brengen.
Een Concertgebouw had men toen nog niet in Amster
dam. Het muziekleven speelde zich vnl. af in het Paleis
voor Volksvlijt waar Jan Coenen zowel de concerten als
balletten dirigeerde. Philbert wist dat de orgelbouw in
Frankrijk, onder leiding van orgelbouwer Cavaillé-Coll,
een grote vlucht had genomen en wist te bewerkstelli
gen dat het orgel dat hij gebouwd had voor het 'Palais
de l'lndustrie des Champs Elysées' in Parijs en waar
over de plaatsing problemen waren gerezen, naar Am
sterdam kon komen. Het was een buitengewoon fraai en
kostbaar driemanualig orgel met 46 registers, in Am
sterdam opgebouwd door orgelbouwer P.J. Adema
uit Leeuwarden, die voor dit werk zijn bedrijf naar Am
sterdam verplaatste, en waarover in 1875 bij de inge
bruikneming alle deskundigen vol lof waren. De be
roemde organist J.B. de Pauw vierde op dit instrument
zijn triomfen! Daarna kwam sedert 1888 de opkomst van
het Concertgebouw, het Paleis trok niet meer, de ex-
54
