tijd). Er heerste in dat gezin een oprechte vroomheid,
een god-dienende, optimistische kracht straalde ervan
uit. Bij ingewijden en later in veel bredere kring stonden
de Ten Booms bekend om hun gastvrijheid en gulheid
van geven. 'Soepketel en koffiepot pruttelden altijd op
het fornuis', zou Corrie later vertellen in het boek De
Schuilplaats. 'Postboden en politie-agenten, eenzame
oude mannen en verkleumde loopjongens vonden hun
weg naar onze deur in de steeg en stonden met hun
voeten te stampen en hun handen te warmen om de
hete bekers'.
De bijzondere rol, die de familie Ten Boom, en Corrie
niet het minst, zou spelen in de jaren van de Duitse
bezetting, kondigde zich feitelijk aan, toen in 1937 het
honderdjarig bestaan van de horlogerie gevierd werd.
In de kring van de feestvierende de familie verschenen
broer Wiliem en zijn gezin, met in hun midden een
onbekende gast: Herr Gutlieber, een Duitse jood, ge
vlucht op een melkauto. In München hielden ze hem op
straat tegen - jongens tussen vijftien en twintig jaar oud
en staken zijn baard in brand. Die gehavende jood, in
het achterhuis aan de Barteljorisstraat, leek de profeet
te zijn van wat de familie Ten Boom nog te wachten zou
staan. Hij werd ook de inspiratie tot de onvoorstelbare
hulp, die de Ten Booms zouden geven aan joden en
andere ontheemden, opgejaagd door hun Duitse vij
anden.
In de bezettingsjaren ben ik twee keer in de horlogerie
van Ten Boom geweest, een kleinschalige winkel met
daarachter de werkplaats. Ik kon niet vermoeden, dat
daarboven een heel andere wereld ontstaan was, haaks
op het daagse leven van de Barteljorisstraat. Daarboven
namelijk huisden mét de Ten Booms de onderduikers,
via de deur in de Schoutensteeg naar binnen geloodst.
De Béjé fungeerde voor hen meestal als doorgangshuis,
totdat er door de ondergrondse een nog veiliger be
stemming gevonden was. In die andere wereld leken de
Ten Booms ook een ander leven te leiden, geregisseerd
door Corrie, zij het dat ze niet gedreven werden door
een zucht naar avontuur maar, naar hun stellige over
tuiging, door een bijbelse opdracht.
Hoevelen hebben niet hun leven te danken aan de Béjé?
Het huis van Ten Boom met de vele kamertjes leek voor
vluchtelingen gebouwd, maar het werd nog meer be
veiligd - in geval van overvallen door de Duitsers en/of
hun trawanten toen in de kamer van Corrie, hoog in
de nok, een muur werd opgemetseld, die een smal ge-
172