2 november 1916-
26 december 1983
Op Tweede Kerstdag overleed Joop (drs. J.J.) Voogd, 67
jaar oud, parlementariër. Hij was lid van de Tweede
Kamer voor de Partij van de Arbeid van 1963 tot 1982, lid
van de gemeenteraad van Haarlem van 1945 tot 1971, lid
van de Raad voor Europa, vermaard voetballer (in zijn
jeugd verdedigde hij het doel van Haarlems eerste elf
tal), een van de beste cricketers van Nederland, tot hij
pas op 48-jarige leeftijd een eind maakte aan zijn sport-
carrière. Maar vooral: volksvertegenwoordiger, in de
meest letterlijke zin van het woord.
Een zachtmoedige bezetene, zo omschreef Jan Kassies
Voogd in een In memoriam in de NRC. Ik geloof, dat het
de meest kernachtige omschrijving is van deze heel
bijzondere parlementariër. Zo bijzonder, omdat hij in
niets voldeed aan het stereotiepe beeld, dat van een
Kamerlid bestaat. Tot dat beeld behoort: geldings
drang, een naar demagogie neigende eenzijdige belich
ting van feiten, ijdelheid, fors stemgeluid, autoritair ge
drag, gebruik van politiek jargon.
Joop Voogd was echter een uiterst bescheiden mens.
Hij nam niet het woord, maar hij vroeg het. Dan veront
schuldigde hij zich eerst, vooral in het laatst van zijn
leven, voor zijn zwak stemgeluid. Na enige woorden was
het doodstil als hij sprak, want hij had een ongewone,
uiterst verzorgde, maar glasheldere woordkeus, een
gave argumentatie en een volstrekt eerlijke overtui
gingskracht. Hij plaatste zich niet op de voorgrond,
maar kwam er onvermijdelijk terecht, vaak omdat hij, de
dienstwillige, zo moeilijk nee kon zeggen. Zijn stand
punten waren helder en duidelijk, nadat hij de voors en
tegens voor zijn toehoorders tegen elkaar had afgewo
gen. Dat had hij voor zichzelf al uitputtend gedaan. Hij
bereidde zich bijzonder degelijk voor, niet alleen aan de
hand van geschreven stukken en andere literatuur,
maar ook in gesprekken.
Het maakte hem tot een begenadigd redenaar. Onver
getelijk is zijn optreden in de Kamer geweest in het
debat over de vrijlating van de Drie (oorlogsmisdadi
gers) van Breda, Duitsers die op grond van hun daden
tijdens de oorlog een levenslange straf uitzaten in de
gevangenis van Breda.
In de Kamer heeft Joop Voogd in zijn fractie de zaken
van oorlogsslachtoffers behandeld. Het raakte hem tot
in het diepst van zijn hart. Tijdens de oorlogsjaren was
hij actief geweest in het verzet, zijn moeder was jodin.
Het was een periode, waarin hij de politieke keus van
voor de oorlog doortrok: als actief lid van de jongeren-
194
JOOP VOOGD