oprechtheid hij overigens niet twijfelde-moest aanzeg
gen, dat ze 'buiten de verantwoordelijkheid van de bis
schop' opereerden, anderzijds kon hij diep verontwaar
digd zijn over degenen, die met hun verdachtmakingen
jegens zijn beleid bij het Vaticaan aanklopten. De laat-
sten voegde hij, nog enkele maanden voor zijn dood, in
een openbare brief toe: 'U zoudt er goed aan doen met
op te houden op deze wijze ergernis te geven en verwar
ring te veroorzaken'.
Het was intussen al zover, dat spanningen bisschop
Zwartkruis waarneembaar belaagden. Hij had een jaar
tevoren in Rome een coadjutor aangevraagd en daarbij
de overtuiging gekregen, dat hij bij de benoeming zou
worden betrokken. Hij werd helaas door de aanstelling
van twee hulpbisschoppen overvallen. Enkele weken
later - hij had hen intussen wel ontmoet - stierf hij
tengevolge van een zware attaque op de dag, dat de
benoeming bekend werd gemaakt.
Tijdens een indrukwekkende uitvaartdienst, die ook
door de televisie werd uitgezonden, tekende de vicaris-
generaal in een monumentaal herdenkingswoord een
markant portret van deze 'menselijke bisschop'. Hij ge
tuigde onder meer: 'Ted Zwartkruis was een gentleman,
dat hoorde bij zijn persoon; een natuurlijke gave zou je
kunnen zeggen. Als bisschop kreeg die gave een evan
gelische diepte'.
De toespraak ontlokte een emotioneel en geladen ap
plaus, ongebruikelijk bij een uitvaart. Het kerkvolk wilde
daarmee onderstrepen wat de vicaris te zeggen had
over en te getuigen van bisschop Zwartkruis. De bis
schop werd overgebracht naar Bosbeek in Heemstede
en begraven nabij Mgr. Huibers, een van zijn meest
prominente voorgangers.
WIM HELVERSTEIJN
