Daarna bezocht hij de Voldersgracht, de Raaks, de Zijl
straat om vervolgens de oude stad in te gaan.
Uit deze rentenboekjes en uit een aantal andere laat-
14e-eeuwse, vroeg 15e-eeuwse bronnen blijkt dus dat
Gasthuisstraat en Tuchthuisstraat oorspronkelijk de
Achterstraat of de Straat achter het Oude Gasthuis
heetten. De straat diende oorspronkelijk als achterbe
grenzing van de aan de Oudegracht en Gierstraat gele
gen percelen. Eind 14e, begin 15e eeuw werd de straat
bebouwd en kreeg zij een eigen naam (7).
Bespreken we nu de Burgwal. Evenals de Achterstraat
is de Burgwal een in veel steden voorkomende naam.
Ondanks de ruime verspreiding is echter nog steeds
niet helemaal duidelijk wat de naam nu precies inhoudt;
is het de gracht, is het de weg die langs het water loopt,
zijn het de primitieve verdedigingswerken die tussen
gracht en weg gelegen hebben, of hebben we te maken
met een combinatie van deze elementen?
Er zijn verscheidene gegevens die de veronderstelling
rechtvaardigen dat burgwallen waarschijnlijk gediend
hebben om een nieuw bij de stad getrokken gebied
provisorisch van het platteland af te scheiden. In de 14e
eeuw ontwikkelden de Hollandse steden zich bijzonder
snel. De bevolking nam toe en veel steden werden ge
dwongen hun stadsgebied uit te breiden en nieuwe
woonruimte te creëren. Het voor nieuwbouw bestemde
gebied diende duidelijk gemarkeerd te worden en
moest natuurlijk tegen het binnendringen van onge
wenste elementen vanuit het platteland beschermd
worden. Een burgwal heeft waarschijnlijk deze twee
functies vervuld. Wanneer in de loop van de tijd bleek
dat het door de stad voor nieuwbouw gereserveerde
gebied groot genoeg was om de 'overflow' vanuit de
oude stad op te vangen en een verdere uitbreiding niet
in het verschiet lag, werd de burgwal vervangen door
een permanent systeem van solide verdedigingswer
ken. De naam burgwal verdwijnt en in plaats daarvan
treffen we de naam 'die stedemure', 'die stedeveste' of
'die stedegrafte' in de bronnen aan. Indien de behoefte
aan bouwgrond bleef bestaan, ook na een eerste uit
breiding, werd een nieuw gebied buiten de burgwal bij
de stad getrokken en op zijn beurt dooreen burgwal van
het platteland afgeschermd. De eerste burgwal behoudt
in sommige gevallen zijn oude naam. Of ook de tweede
burgwal zijn oorspronkelijke naam zou houden, zou
afhangen van de verdere ruimtelijke ontwikkeling van
