overlijden bleef zij aan het werk en ook in het ziekenhuis
dacht zij - met ons - weer spoedig aan het werk te kun
nen gaan. Misschien is op deze wijze haar veel narigheid
bespaard. Wij weten het niet en wij missen haar. In de
eerste plaats haar bijzondere persoonlijkheid, maar daar
naast speciaal ook haar in de loop der jaren opgebouwde
kennis en ervaring.
Het leven gaat verder. Het zijn dankbare herinneringen
aan Gonne Glipse die wij vasthouden en met ons meedra
gen het verdere leven door.
Pieter van Gelder
ii augustus 1902 - 21
december 1984
Pieter van Gelder is, tussen de Haarlemse kunstenaars
van zijn tijd, een unieke figuur geweest. Ruim een jaar
geleden is hij in Maria-oord te Vinkeveen overleden. In
zijn artistieke nalatenschap zal hij blijven voortleven als
een hoogst begaafd en veelzijdig scheppend kunstenaar,
met een uitermate levendige en vindingrijke geest. Als er
'duizendkunstenaars' hadden bestaan, dan was hij er
stellig één geweest, want hij heeft werkelijk duizenden
dingen ontworpen en gemaakt, zoals schimmen, colla
ges, batiks, grafische werken, ijzerdraadfiguren, touw
en houtplastieken, speelgoed, versieringen voor het inte
rieur, gebruiksvoorwerpen en sieraden. Al deze voorwer
pen hadden een modern en sterk persoonlijk karakter.
Hoe Pieters talent ontdekt werd is een verhaal apart. Hij
moet - volgens zijn eigen zeggen - amper twaalf jaar ge
weest zijn, toen zijn wat oudere zuster op een avond thuis
kwam, nadat ze een schimmenvertoning had bijgewoond
van de thans legendarische Haarlemse schimmensnijder
Ko Doncker. Zij wist met zoveel élan over deze betove
rende schimmen te vertellen, dat ook Pieter enthousiast
werd. In zijn verbeelding zag hij die fijne figuurtjes langs
het witte scherm voorbijschuiven. Hij greep, als bij inge
ving, een schaar en een stuk karton en knipte, tegen het
zachte schijnsel van het theelichtje, zijn eerste schaduw
beelden. Hoe bescheiden deze eerstelingen ook nog wa
ren, in dit moment suprème was de schimmensnijder en
-schuiver in hem ontwaakt. De schimmen zouden hem
zijn hele leven, als een schaduw blijven volgen, eerst
dichtbij, dan dwalend in het verschiet, maar tenslotte
toch weer - als een tweede ik - vlak naast hem.
Naast deze merkwaardige gebeurtenis had men bij hem
thuis en in zijn directe kennissenkring wel begrepen, dat
195
M. ENSCHEDÉ