ven correspondentie getuigt van hun onvrede met de be
staande situatie.
De opleiding zou de ontwikkeling van die vrouwen ten
goede komen, die zich tot onderwijzeres wilden bekwa
men.
Met leede ogen toch heeft men het sedert jaren aangezien
hoe velen van haar, die als onderwijzeres in eigen onder
houd wilden voorzien of althans de bevoegdheid om on
derwijs te kunnen geven bij het examen werden afge
wezen, niet zozeer omdat het haar aan ijver had ontbro
ken als wel omdat zij geen voldoende opleiding had geno
ten.
De mannen van het eerste uur uit het Departementsbe-
stuur uitten ook hun verontwaardiging in de correspon
dentie met de minister van Binnenlandse Zaken:
dat de regeling van het geheele onderwijs als uitslui
tend schijnt ingerigt te zijn voor den toekomstigen man
met voorbijgaan van de belangen der toekomstigen
vrouw terwijl in andere landen voor het verschillend
onderwijs de hulp van vrouwelijk personeel hoog ge
waardeerd is, wordt hier meer en meer de behoefte daar
aan gevoeld en is gebrekkige of kostbare opleiding veelal
oorzaak dat meisjes met gunstiger aanleg zich niet meer
aan het onderwijs wijden.
Het Haarlemse Nutsbestuur betreurde de ongelijkheid
tussen onderwijzers en onderwijzeressen die na invoering
van de onderwijswet van 1857 was blijven bestaan. Te
vens was het bestuur van mening dat de vrouw meerdere
kennis moest vergaren, om na een huwelijk eene waardi
ge gade, als huisvrouw eene wijze bestierster, als moeder
en opvoedster een verstandige leidsvrouw te zijn.
De leden van het Haarlemse Nut hadden vermoedelijk in
eigen kring bespeurd dat er onder de vrouwen der burge
rij behoefte bestond aan voortgezette scholing, evenwel
constateerden zij dat in de jaren vóór 1870 vooral aan
dacht was geschonken aan de ontwikkeling van de man
en voorzagen daarom vergroting van maatschappelijke
problemen:
door voor een matig leergeld een verbetering en uitge
breider onderwijs voor hem open te stellen; voor de toe
komstige vrouw, moet men erkennen is bijna nergens
daarvoor gezorgd en het is te vrezen dat bij bestendiging
van dien toestand, de klove die de verstandelijke ontwik
keling des mans die der vrouw scheidt, zich allengs ver
wijden en iedere klasse der maatschappij de gevolgen
daarvan meer en meer gevoelen zal.
Bezwaren die velen tegen een voortgezette opleiding van