gig
rap
ich
der
aar
on-
als
igt;
'en,
'edt
als
ikte
tor-
het
nan
de
tot
ier-
'oor
kti-
ïde-
ïide
eres
wij-
cur-
u in Sociale herkomst van de
acht leerlingen en hun
alan carrièreverloop
0) In
tgen
van
len-
:ijds
een
zich
/oor
be-
on-
nam
olij
ke cursus tot opleiding van hoofdonderwijzeres. Door
het gemeentebestuur werden voor deze cursus in de jon-
gens-H.B.s. lokalen beschikbaar gesteld. Toen echter de
wet de eis van hoofdakte voor het doen van examens in
de vreemde talen niet meer verlangde, was voor de mees
te vrouwen de voornaamste reden voor het verkrijgen
van een hoofdakte verdwenen. De kans namelijk dat een
vrouw hoofd van een school zou kunnen worden, was
nagenoeg afwezig, slechts ongeveer 2% van de hoofden
der openbare scholen was van het vrouwelijke geslacht.2"
Het Haarlemse kweekschoolbestuur besloot op 12 janua
ri 1886 geen nieuwe leerlingen tot de hoofdakteopleiding
meer toe te laten. Nadat in augustus 1888 de drie laatste
leerlingen examen hadden gedaan, werd de cursus opge
heven.
Wat waren dat nu voor vrouwen, die de Haarlemse
kweekschool voor onderwijzeressen bezochten? Is het
juist dat de meeste onderwijzeressen uit redelijk welge
stelde middenstandsgezinnen kwamen, zoals in literatuur
over dit onderwerp is gesteld?22' Het Haarlemse kweek
schoolbestuur beroemde zich erop meisjes uit den be
schaafden en meer ontwikkelden stand der maatschappij
op te leiden.23' Dit was aanleiding om ook de Haarlemse
Nutskweekschoolbevolking nader onder de loep te ne
men.
Het onderzoek naar de sociale herkomst van de kweke
lingen is beperkt gebleven tot de externe leerlingen uit
Haarlem in de periode 1870-1905. De beroepen van de
vaders van deze leerlingen konden gedeeltelijk worden te
ruggevonden in adresboeken of het bevolkingsregister.24'
31
Het gebouw aan de Hazepaters-
laan 34, hoek Dreef (GAH, top.
°n' atlas, foto 2343)
1.
