de Vereniging voor Volksvlijt in Arti et Amicitiae te Am
sterdam in april 1855. Erg honkvast blijken de Pruters
niet te zijn, want in 1857 vestigen zij zich in Den Haag op
het adres Gevangenpoort 104 Buitenhof 104). Pruter
werd daar in het bevolkingsregister ingeschreven onder
de naam Claas Punter.
Opmerkelijk is een advertentie in het Nieuw Dagblad
voor 's-Gravenhage op 22 oktober 1857 waaruit blijkt
dat M. Hille en Comp een atelier hebben geopend tot
het vervaardigen van Photographiën. Op 4 augustus 1858
verschijnt in hetzelfde dagblad de mededeling dat Aan
z.k.h. den Prins van Oranje te Leiden een album van
acht photographiën wordt aangeboden van de voor
naamste gedeelten dier stad, en vervaardigd door M. Hil
le alhier. In 1859 verhuist de firma Hille naar de Willem
straat, een nieuwe buurt, die meer vakbroeders aantrok,
omdat licht en ruimte daar optimaal waren om een foto
atelier te vestigen.
Een jaar later, in i860, verschijnt een album van Den
Haag: La Haye et Scheveningue Photographies, bestaan
de uit zestien lithografieën naar tekeningen van C.C.A.
Last, die weer naar foto's van Hille zijn gemaakt en uit
gegeven door H.L. van Hoogstraten in Den Haag. In
april van hetzelfde jaar verschijnt nog een fotoalbum van
de firma Hille. Het werd uitgegeven bij M.M. Couvée:
Het Photographies album van 's-Gravenhage en Scheve-
ningen, bevattende twaalf gezigten van de schoonste
punten genomen. Prijs 10,-.
Op 27 januari 1863 overlijdt Claus Pruter in Den Haag.
Een simpele advertentie in hetzelfde jaar bericht dat de
firma Hille blijft bestaan: Photographie M. Hille, Wil
lemstraat 12. Een jaar vóór zijn overlijden, in mei 1862,
had Pruter een assistent gekregen in de persoon van Wil
helm Gramman, afkomstig uit Amelsdorf in Duitsland.
In 1868 gaat deze Gramman voor eigen rekening de foto
grafische zaak drijven in hetzelfde huis Willemstraat 12
van wijle de Heer Hille (sic), bij wien hij onderscheidene
jaren als photograaf werkzaam is geweest. In hetzelfde
jaar verhuist Maria Hille naar de Denneweg 69, waar zij
de zaak voortzet. Rond 1877 verdwijnt Gramman uit
Den Haag, maar in die jaren vinden wij de firma nog
steeds in de Willemstraat, nu echter als: J.C.J. Beukers
firma Hille. In 1881 verhuist Maria naar de Frederik-
straat 16, in 1884 naar de Veenlaan 64 en in 1887 naar de
Toussaintkade 64. In 1890-91 volgt weer een verhuizing,
nu naar de Jacob van der Doesstraat 3, en haar laatste
4i
