werking tussen de cultuur van de geleerde elite en die
van het volk. In het volgende zal betoogd worden dat
in Haarlem een soortgelijke wisselwerking heksenpro
cessen juist voorkomen heeft.
In 1659 verscheen in Haarlem een boek getiteld 'tAf
gerukt Momaansight der Tooverye van de hand van de
ons verder onbekende Abraham Palingh.2) De auteur
noemt hierin een aantal Haarlemse gevallen van to
verij. Zoals uit de titel al valt op te maken behelst
dit boek een bestrijding van de heksenwaan. Het is
opgebouwd uit drie dialogen tussen de verlichte Eu-
sebius, de spreekbuis van Palingh zelf, en een aantal
figuren die geloven in de aan heksen toegeschreven
macht en die daarom menen dat ze vervolgd moeten
worden.
9
'Toverij van een man in de Gier
straat, 1600'.
Vrouwen die men ervan ver
dacht dat zij konden toveren,
werden wel gedwongen hun ver
meende slachtoffers te ze
genen. Zo ook een man in de
Gierstraat, die vreemde symp
tomen vertoonde, (deze en de
volgende illustraties zijn af
komstig uit Abraham Palingh,
't Afgerukt Mom-aansight)
