js,
is.
ar
:r-
2n
ri
jn
ïn
et
rs
ip
k-
le
u-
r-
:n
t-
,n
»e
)t
i.
>r
e
>-
I-
r
r
n
me deed, uitgerangeerd was en daarna aanhoudend
door ziekte werd beproefd, moet zij het heel moeilijk
gehad hebben. Zij zou in eenzaamheid gestorven zijn,
als nabije vrienden haar niet hadden opgevangen en
haar tot in haar laatste uren hadden bijgestaan. Tij
dens het afscheid op Westerveld getuigde een van hen:
Wij hebben het moeten aanzien hoe haar leven steeds
moeizamer werd zonder dat wij haar echt konden hel
pen. Wij hebben het geprobeerd, ieder op zijn of haar
manier maar de afstand viel voor ons moeilijk te over
bruggen. Dat zij ons en wij haar toch zo trouw geble
ven zijn, is iets wonderlijks.
De laatste keer dat ik Maria de Vaal ontmoet heb,
was in het marinehospitaal. Ze was doodmoe en leek
uitgeput, van die vroegere vitaliteit geen spoor meer.
Maar toen we een paar woorden gewisseld hadden,
leefde ze in haar sprankelend verleden weer helemaal
op. Inderdaad, sprankelend en vitaal, onvermoeibaar
en altijd in beweging. Zo bleef zij bij honderden en
honderden (jongere) Haarlemmers in de herinnering.
Ook bij haar oud-leerlingen uit een al weer verder ver
leden, toen zij op een tweetal middelbare scholen in
Haarlem Nederlands doceerde.
Maar daarna begon het lieve leven voor haar pas goed.
In 1954 werd zij gedetacheerd bij de afdeling onder
wijs ten stadhuize en belast met de culturele vorming,
althans de organisatie daarvan, van de schoolgaande
jeugd. Deze en andere soortgelijke activiteiten werden
in een later stadium ondergebracht in een aparte afde
ling Culturele Zaken waarvan zij ten laatste hoofd
werd. In die kwaliteit vooral heb ik Maria de Vaal le
ren kennen en van dichtbij meegemaakt.
Veler herinneringen zullen in dit verband teruggaan
naar de museumrondleidingen voor scholieren, school-
concerten, toneel- en filmvoorstellingen in de organisa
tie waarvan zij nadrukkelijk de hand heeft gehad. Niet
het minst heeft zij naam gemaakt tijdens de Haarlem
se Interscholaires, die het dank zij haar inzet en en
thousiasme meer dan 25 jaar hebben volgehouden.
Die interscholaires vonden hun oorsprong in de samen
werking tussen de Haarlemse middelbare scholen, die
kort na de oorlog meubilair, glas, kleding en andere
broodnodige spullen inzamelden ten behoeve van het
door de oorlog zwaar getroffen Venray. De actie werd
een groot succes en leidde tot een voortgaande (cul
turele) samenwerking, feitelijk een samentreffen, tus
sen die scholen.
ir-
r
269
