dr. h. bruch De kerk op het dorpsplein te
Heemstede
De kerk op het Wilhelminaplein te Heemstede, tegen
woordig de Oude Kerk genaamd, wordt in beschrijvin
gen van het dorp steeds als een bezienswaardigheid
genoemd. De geschiedenis ervan is ook bijzonder, want
er zijn namen aan verbonden als Hendrik Staets (1558-
1631), van wie een encyclopedie vermeldt: Samen met
Cornells Danckertsz bouwde hij de in gothische trant
gehouden kerk van Heemstede (1623-1625). Wij be
vinden ons in de kring van de beroemde Amsterdamse
bouwmeester Hendrik de Keyser (1565-1621). Enkele
aspecten van deze kerk zullen wij in dit artikel belich
ten.
De middeleeuwse kapel Toen Haarlem in 1245 stadsrecht kreeg, verloor het
zijn vat op het gebied buiten zijn muren. Dat werd in
ambachten verdeeld en door de graaf aan ambachts
heren in leen gegeven. Ook Heemstede is zo een am
bachtsheerlijkheid geworden en na wat loslopende fi
guren, waarover Groesbeek de weinige bewaarde gege
vens samenvat1), komt er een familie heren van Heem
stede met de van vader op zoon afwisselende namen
Jan en Gerrit. In 1348 krijgen we voor het eerst zicht
op de kerkelijke situatie dank zij een oud document,
het oudste dat nog in het gemeente-archief wordt be
waard. Er is sprake van een kapel voor de inwoners van
Heemstede en van het stichten van een eigen parochie.
De heren van Heemstede bezaten voor eigen gebruik
een kapel in Haarlem, maar de inwoners hadden daar
niet veel aan. Daarin voorzag nu het document van
1348, of beter: de twee documenten.
Het oorspronkelijke is namelijk vertaald in het Latijn
en met een naschrift gestuurd aan de bisschop van
Utrecht. Dit Latijnse stuk is door de graaf geregis
treerd met de datum 1 mei 1348- Het eerste stuk is
gedateerd maandag na palmzondag 1347. Nu rekende
men het jaar, althans in Holland, toen van Pasen tot
Pasen. Pasen 1347 viel op 1 april, het volgende Paas-
47
