De grijs gewassen pentekening waarnaar Bendorp deze
gravure maakte is bewaard gebleven. Deze meet 16 x
23.5 cm en is gesigneerd: J. Bulthuis f10).
De letter f (fecit heeft gemaakt) achter de signatuur
van Bulthuis duidt er op, dat deze afbeelding gevolgd
is naar een uitgewerkte afbeelding van een andere, ons
tot dusver onbekende, kunstenaar.
De Spaarnewouder Poort te Haarlem van Buiten.
De voorstelling is getekend vanaf de noordzijde van de
Amsterdamsevaart. De verblijfplaats van de tekening
door Bulthuis, waarnaar deze prent is gemaakt, is niet
bekend.
In Haarlems particulier bezit bevindt zich een met wa
terverf ingekleurde pentekening door Hendrik Ta-
venier11) die, qua architectuur, identieke trekken ver
toont met de prent uit de Vaderlandsche Gezichten.
Deze afbeelding ontstond elf jaren voordat met de
prentuitgave werd gestart. Het is mogelijk dat deze
tekening van Tavenier het voorbeeld was voor Bult
huis, maar ook Tavenier maakte topografische tekenin
gen naar werk van andere kunstenaars12), zodat er ook
een ander voorbeeld kan zijn geweest.
69. Dezelve van binnen.
De Spaarnwouder-of Amsterdamse poort wordt van
uit de Spaarnwouderstraat gezien. De verblijfplaats
van de tekening van Bulthuis voor deze prent is niet
bekend, zodat topografische vergelijking slechts kan
plaatsvinden aan de hand van de prent door Bendorp.
In het gemeente-archief Haarlem bevindt zich echter
een bruin en grijs gewassen pentekening, gesigneerd:
Pr. van Loo (1731-1784)13), die qua architectuur iden
tiek is aan de afbeelding van Bendorp. Deze aardige
tekening, die tenminste twee jaren voor de start van de
prentuitgave is ontstaan, kan zeer wel als voorbeeld
hebben gediend voor de tekening door Bulthuis.
70. Het Staats Hofje te Haarlem.
Het hofje wordt vanuit de noordelijke richting gezien.
Vermoedelijk heeft de topografische tekenaar Cornelis
Pronk kort na het gereedkomen van de bouw in 1733
met Oostindische inkt een schets ter plaatse vervaar
digd14) (afb. 1), waarnaar op zijn atelier de uitgewerk
te grijs gewassen pentekening ontstond15) (afb. 2).
Deze uitgewerkte versie van Pronk werd door Bulthuis
benut als voorbeeld voor zijn tekening16) (afb. 3) die
n-
;e-
k.
Ie
er
k-
ik
68.
85