Het tijdvak van Johannes
Cornelis Cramer: 1913-
T946
door meerdere kopieën konden worden gemaakt die
uiteraard veel duidelijker waren. Ook nog vermeldens
waard is de aansluiting van de zaak op het telefoonnet.
De Nederlandse Bell Telefoon Maatschappij begon haar
werk in Haarlem in 1881. In september 1884 waren er
55 aansluitingen in Haarlem, op 1 januari 1897 waren het
er 188 en op 10 november 1898 315 stuks. Waarschijnlijk
kreeg Van Ommeren met nummer 226 (dit wil zeggen
de 226e abonnee) in de loop van 1897 een telefoonaan
sluiting voor de zaak. Bij de automatisering van het
telefoonnet in 1926 werd het nieuwe nummer 10226. In
het huidige nummer van de zaak is van het nostalgische
226 niets meer terug te vinden.
Op 31 juli 1913 traden Dina van Ommeren en de op
7 oktober 1887 geboren Jan Cramer in het huwelijk.
Aangezien de huwelijksaanbrengst vrijwel geheel van de
zijde van Dina kwam, werden er huwelijkse voorwaar
den gemaakt. De zaak kwam echter op naam van Joh.
C. Cramer en de officiële naam werd J.C. Cramer Jr.
Firma Wed. M. van Ommeren en als zodanig ingeschre
ven bij de Kamer van Koophandel. Cramer kwam zoals
men dat pleegt te zeggen in een 'opgemaakt bed' en
samen met zijn zakelijk ingestelde echtgenote, die van
alles op de hoogte was, lukte het uitstekend. Vooral het
onderhoud en de restauratie van de Grote Kerk vormde
jaarlijks een belangrijke vaste bron van inkomsten. Van
maart tot en met november waren veelal twee a drie
man aan het werk in of aan het kerkgebouw. En toen
dan ook in 1916 bij het 20-jarig jubileum van de Afdeling
Haarlem van de Nederlandse Aannemersbond een ge
denkboekje verscheen, stonden daar rijmpjes in over
verschillende leden die slechts met hun initialen werden
aangeduid.
Zo stond er bij J.C.Jr.:
Ik heb liever nog dat onze kas van de laatste cent berooid
is, dan dat ik het beleven zal dat de Grote Kerk voltooid
is.
De restauratiewerkzaamheden bleven doorlopen tot be
gin jaren veertig. Omstreeks 1926 bleek dat de ramen
van de hoge lichtbeuk van de kerk weer aan herstel toe
waren. De grote restauratie welke in 1875 was begonnen
en in 1915 was afgerond, bleek dus na ruim tien jaar
alweer te zijn achterhaald. Wat dat betreft is er tegen
woordig niets nieuws onder de zon. Tot eind jaren dertig
werden jaarlijks een aantal ramen vernieuwd. Schrijver
dezes heeft hieraan omstreeks 1935 nog meegewerkt. In
160
