Hij had een model nodig. Dat ging hij schilderen of
natekenen en daar was vakmanschap voor nodig. En dat
vakmanschap werd verkregen door oefening, door met
zijn vrienden van Kunst Zij Ons Doel naar model te
tekenen op de woensdag- en vrijdagavonden in De
Waag.
KZOD-lid Jan van Geem weet zich Jan Loots van die
tekenavonden nog goed te herinneren: Jan kwam regel
matig. Op een keer vonden wij dat het model lang genoeg
in een bepaalde stand had geposeerd en kondigden een
koffiepauze af. Maar Jan zei: 'nee, nee, het is nog geen
tijd, ik moet dat teentje nog even doen'. Hij was een Pietje
precies, hij keek op de seconde. Tijdens de pauze kon
hij je enthousiast vertellen over zijn vakantiereizen. Zijn
kathedraalbezoeken kon hij prachtig uitbeelden. Die man
kon zó intens genieten. Zijn tekeningen vond ik niet zó,
maar zijn aquarellen vond ik knap werk, een beetje droog,
maar bijzonder van techniek, mooi van kleur. Toen we
bij ons 150-jarig bestaan een tentoonstelling organiseerden
werd er bij uitzondering een jury van buitenaf gevraagd
om werk van de leden daarvoor uit te kiezen. Er kwamen
drie mensen van Arti uit Amsterdam en die spraken hun
bewondering uit voor de aquarellen van Jan Loots. Zelf
heeft Jan Loots eens een kort kommentaar op zijn aqua
relleren op papier gezet voor een expositie van Kunst
Zij Ons Doel: De transparante waterverf trekt me heel
erg aan. De struktuur van het voltooide werk is er in te
volgen. De gang van aanvang naar voltooiing. Misschien
is dit wel iets muzikaals, waarin het onderwerp onderge
schikt wordt aan het werkrithme en de kleur. Het licht op
het gegeven vind ik heel belangrijk. Het doordrenkt niet
alleen de schaduw met kleur, maar geeft in tegenstelling
daarmee een vaste architectuur. Bereik ik tenslotte ook
nog sfeer, dan herken ik dat als toegift.
Jans leven is schokvrij, in een rustig Haarlems tempo
verlopen. Hij is vrijgezel gebleven en heeft het grootste
deel van zijn leven, 88 jaar, in het huis van zijn vader,
de kerkschilder Frans Loots, gewoond, de laatste jaren
met zijn zuster Annie, die trouw voor hem bleef zorgen.
Na een onderwijsacte aan de Rijksnormaalschool in Am
sterdam te hebben behaald ging hij tekenles geven op
een Haarlemse mulo-school. Het kroostrijke gezin
Loots - 12 kinderen uit twee huwelijken - had kostwin
ners nodig. Het lesgeven was geen succes, orde moeten
houden in een klas met kinderen werkte hem op de
zenuwen. Beter ging het hem af om kinderen thuis les
te geven in houtbewerking, een vak waar hij zich met
221
