onze regio. Zijn kwaliteiten als musicus, pedagoog en
organisator, in combinatie met zijn warm-menselijke ei
genschappen, kwamen op verbluffende wijze ten goede
aan de groei en bloei van het internationaal opererende
Haarlems Jeugd Orkest. Samen met zijn levensgezellin
Lieneke Broekens, dirigent André Kaart en een groot
aantal trouwe vrijwilligers, ontstond een resultaat dat
zijns gelijke op dat gebied niet kent.
Zwaanswijks werkzaamheden als schrijver over muziek
waren eveneens van educatieve waarde. 'Ontdekt" door
zijn oudere collega Jos de Klerk, richtte hij zich in diens
lijn op een stijlvolle manier tot een breed publiek -
door technische verhandelingen tot een noodzakelijk
minimum te beperken. Hij meende dat een recensie
allereerst een 'muziekmededeling' dient te zijn: 'Een
negatieve beoordeling mag nooit afschrikken, dan kan
niemand er iets mee aan. Je stelt jezelf niet op als rechter,
je deelt slechts een muziekbelevenis mee...'
Opbouwend en stimulerend waren Zwaanswijks kritie
ken. Er lag een liefdevolle instelling aan ten grondslag,
waarbij overigens - en eigenlijk als logische consequen
tie - niet werd geschroomd krachtig stelling te nemen
wanneer essentiële principes van de toonkunst tijdens
een uitvoering in het gedrang kwamen.
De persoonlijke waardering voor een bepaalde composi
tie of muzikale richting zag hij overigens, met veel gevoel
voor relativiteit, los van de muzikale vakkennis. Zijn -
bij zijn afscheid als recensent door hem geformuleerde -
uitgangspunt was: 'Om muziek te kunnen waarderen,
hoefje er geen verstand van te hebben. Als ik een vogel
hoor zingen, begrijp ik er niets van, maar het is prachtig.
JOHAN VAN KEMPEN
Fotoverantwoording N. Andriessen-Koot: foto United Photos de Boer, Haarlem
K. Bolt: foto United Photos de Boer, Haarlem
231
