een trauma dat in het embleem tot uitdrukking is ge
bracht in de blijvende ontbladering van de boom die
voordien in bloei had gestaan. Misschien is dit wel de
reden waarom de eerste verantwoording van de wettelij
ke onafhankelijkheid in Haarlem later van de persen
rolde dan in Leiden en waarom er in de Haarlemse
uitgave behalve juridische ook zedelijke aspecten aan de
orde komen.
In 1628 werd de volledig geautoriseerde en rijkelijk
geïllustreerde versie van Amzpings Beschrijvinge aan
geboden aan de erentveste, achtbaere, wijse, seer voorsie-
nige heren Regeerders, mitsgaders Die goede, vroome,
getrouwe ende Vaderlands-lievende Burgerye van onse
lieve waerde ende loffelijke gemeyne Vaders-stad Haer-
lem. De inleiding bestond uit een verhandeling over het
juiste gebruik van de Nederlandse taal terwijl een wat
oudere vriend van Ampzing, de meer vrijzinnige Petrus
Scriverius, een bijdrage had geleverd in de vorm van een
lofzang op de legendarische Haarlemse uitvinder van de
boekdrukkunst, onder de titel Laure-kranz voor Laurens
Koster 48). Ook andere steden uit de Provinciën gaven
vervolgens soortgelijke onafhankelijkheidsverklaringen
uit, om hun eigen zelfvertrouwen te versterken, maar
ook om indruk te maken op de buitenwereld. En onver
anderlijk baseerden de auteurs van deze uitgaven zich,
net als Van Hout en Ampzing, op lokale belangen en
tradities.
Het werk van Ampzing bestaat uit drie delen en elk van
deze delen heeft een speciale bedoeling. Het eerste geeft
een opsomming van de illustere families die in het verle
den de macht in handen hadden, alsmede van de eertijds
tot stand gekomen wetten en privileges, en benadrukt
zodoende een legale autonomie. Het tweede deel be
schrijft de schitterende kerkelijke en wereldlijke bouw
werken binnen de stadsmuren en de vele bezienswaar
digheden in de onmiddellijke omgeving en suggereert
een materiële meerwaarde. Het derde schetst de levens
loop van een aantal eerzame burgers die zich op grond
van spirituele, intellectuele of fysieke kwaliteiten hebben
onderscheiden en claimt zodoende een morele superio
riteit. Het boek is overdadig geïllustreerd met prenten
van Willem Akersloot, Jan van de Velde en Theodoor
Matham, naar tekeningen van Pieter Saenredam en Jan
Bouchorst; de onderwerpen variëren van de legendari
sche graaf van Haarlem en diens familiewapen, het schip
van Damiate en het beleg van de stad door de Spanjaar-
21
