met het beeld dat in 1633 aan de voorgevel van het stadhuis was aangebracht I38). Zo zijn er talloze Haarlemse schilders die het leven uitbeeldden van hogere of lagere standen, elk apart of gecombineerd. Men denke slechts aan de werken van Dirck Hals, Hendrik Pot, Jan Miense Molenaer, Judith Leyster en de gebroeders Ostade. Speciale karakter types - vaak een specifiek gedrag implicerend - dienen eveneens als onderwerp. Dit laatste is bijvoorbeeld het geval bij de zogenaamde 'tronies' die, gelet op de pren ten van J. van de Velde in Ampzings Spiegel ofte toneel der ijdelheyd ende ongebondenheyd onser eeuwe... tot lere ende beterschap uit 1633, niet zomaar als amusement zijn bedoeld I39). De prenten van Van de Velde, gezich ten van mannen en vrouwen van alle leeftijden, illustre ren de dwaasheid van het menselijke gedrag door hun uitdrukking, door attributen als veren, brillen of rook- benodigdheden en door een aantal verklarende vers regels. Tot hetzelfde genre behoren de geschilderde 'tronies' van Frans Hals, Van Ostade en Leyster, evenals de lachende jongens en meisjes met hun muziekinstru menten, brillen, pijpen of andere naar de zintuigen ver wijzende attributen. Het spanningsveld tussen geweld en deugdzaamheid dat Tot besluit 52 J.M. Molenaer, Muziekgezel schap op terras, 1633, olieverf op doek, 98 X 140 cm, Rich mond, Virginia, Virginia Mu seum of Fine Arts.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Jaarverslagen en Jaarboeken Vereniging Haerlem | 1990 | | pagina 54