Haarlems Dagblad, De Haarlemsche Courant en het Bloe-
mendaalsch Weekblad.
v&D in Haarlem Voor het verkrijgen van een goed inzicht in het 'groeiproces'
van v&d in de Haarlemse binnenstad is een onderzoek naar
de vroegste geschiedenis en het ontstaan van dit bedrijf in
Haarlem onontbeerlijk. Ik beperk me hierbij tot de hoofdza
ken. De geschiedenis per lokatie biedt immers al voldoende
stof om uitgebreid bij stil te staan. De bouw van de verschil
lende vestigingen in Haarlem is min of meer op dezelfde wij
ze tot stand gekomen. Aanvankelijk werd één pand tot winkel
ingericht waarna een aantal belendende panden werd aange
kocht en verbouwd. Zo mogelijk werden panden in de directe
omgeving of elders in de stad aangeworven, zodat eventuele
uitbreidingen in de toekomst onbelemmerd konden plaats
hebben. Uiteindelijk kwam dan één groot winkelhuis op de
plaats van een aantal kleinere panden. Tot drie keer toe zou
v&d deze expansiewijze in de Haarlemse binnenstad toepas
sen, zij het op steeds grotere schaal.
De eerste vestiging van v&d kwam bij toeval in de Korte
Veerstraat terecht. Aan het eind van de negentiende eeuw
vond de zakelijke associatie plaats tussen de heren W.H.
Vroom en A.C.R. Dreesmann, die in die tijd al in Amsterdam
een opmerkelijk zakelijk succes op het terrein van de manu-
facturenhandel hadden geoogst. Samen met G.B.E. Rosen-
möller, die een manufacturenhandel in Hamburg dreef, werd
uitgezien naar een geschikte lokatie in Nederland om geza
menlijk een nieuwe zaak te beginnen. Dit was rond 1895. Het
jaar daarop, in 1896, sloot de manufacturenhandel van de
Gebr. van Vriesland haar winkelpanden in de Korte Veer
straat in Haarlem. Het driemanschap Vroom, Dreesmann en
Rosenmöller zag zijn kans schoon en nam deze winkelpan
den over. Kort daarop, op 11 juli 1896, werd de nieuwe zaak
op de nrs. 2-4 en het ertegenover liggende pand nr. 5 geopend
onder de naam Magazijn 'de Zon'.
In 1903 werd besloten tot de oprichting van een vennoot
schap, die twee jaar later, in 1905, werd omgezet in de N.V.
Haarlemse Manufacturenhandel van Vroom en Dreesmann2),
hetgeen onder de naam v&d een blijvend begrip is geworden.
De eerste winkelhuizen De lokatie aan de Korte Veerstraat was in die tijd zeer ge
schikt voor zakendoen. In die jaren waren de Kleine Hout
straat, Korte- en Lange Veerstraat als winkelstraten aanzien
lijk in trek. Rond 1900 vormden deze straten het hart van de
winkelstand te Haarlem 3). Binnen drie jaar na de opening
van de eerste manufacturenzaak werden het hoekpand Korte
113
