lan-orkest - wayangvoorstellingen voor kinderen. Deze
waren gebaseerd op de verhalen over Kancil. het slimme
dwerghertje.
Naast de wayang-kulit hield Rien zich ook bezig met het
Nederlandse schimmenspel. Vanaf 1968 bevonden zich op
de zolder van Hasselaersplein 35 enige kisten met mooie
schimmen van Frans ter Gast: 'De Beatrijs met tekst van
P.C. Boutens en 'De Slimheidskampioen' van Herotodus,
bewerkt door Charivarius. In 1973 kwam een groepje leer
lingen van de Maria Mavo - waar Edith lerares was - via de
Aktie Paasschoonmaak bij poppentheater Merlijn terecht
en de 'schimmenjongens' restaureerden de schimmen, die
Frans ter Gast in 1939 gesneden had. Er werd een methode
ontwikkeld, waarbij de schimmen in twee kastjes bewogen
werden en via een ingenieus systeem op een doek werden
geprojecteerd. De jongens kopieerden nog drie korte
schimmenspelen van Ter Gast uit de collectie van Gerda
Meilink en gebruikten die als openingsnummer. In 1976
ging 'De Slimheidskampioen' ('De Beatrijs' bleek niet ge
schikt) in première met Rien als verteller en de leerlingen
van de Maria Mavo als Schimmengroep. Het werd een da
verend succes.
Een paar jaar later kon Rien nog meer schimmen van Frans
ter Gast in bruikleen krijgen, zoals de 'Rehabilitatie van de
Baron van Münchhausen' en de 'Vreeselikke Moort van
Raemsdonck'. Ook met deze schimmen zijn vele voorstel
lingen gegeven, zowel in Nederland als in België. Tussen
door heeft Rien ook nog met zijn poppenspel aan Neder
landse speelfilms van bekende cineasten meegewerkt,
zoals Flesh Blood en Het Wassende Water.
In maart 1993 heeft Rien, terwijl zijn gezondheid al flink
achteruit ging, met bovenmenselijke inspanning en met de
toegewijde hulp van zijn oudste dochter Mira en zijn tiou
we assistente Els Erwteman zijn laatste drie voorstellingen
'Slingertje en Tromtaal' gespeeld. Met dit spel is het doek
gevallen, want niemand kan hem opvolgen in poppenthea
ter Merlijn, of als Nederlandse dalang bij Raras Budaya.
Maar de geest van deze integere, bewogen poppenspeler,
die ontelbare kinderen en volwassenen bereikt heeft, zal
blijven voortleven en nog velen blijven inspireren.
EDITH BAARTMANS-OTTEN
MARIJKE KOTS
241
