Mr. Johan Willem Op 20 december 1993 overleed mr. Johan Willem Groes-
Groesbeek beek in de leeftijd van 85 jaar. Een week daarvóór was hij
16 november 1908- opgenomen in het ziekenhuis waar hij lag op dezelfde ka-
20 december 1993 mer als zijn vrouw Corrie, die daar al veel langer werd ver
pleegd.
Geboren en getogen in Koog aan de Zaan was Johan Groes-
beek van oorsprong een Zaankanter die Noord-Holland al
tijd trouw gebleven is. Na zijn rechtenstudie in Amsterdam
was hij korte tijd werkzaam in de advocatuur. Maar de ge
schiedenis en speciaal het bronnenonderzoek boeiden hem
meer. Hij koos voor het archiefwezen, volgde daartoe een
opleiding als volontair bij het gemeentearchief Amsterdam
en verwierf in 1943 het diploma wetenschappelijk archief
ambtenaar der eerste klasse.
Reeds in hetzelfde jaar trad hij op als waarnemend rijksar
chivaris in Noord-Holland. Onder meer werd hij belast met
het beheer over de twee rijksbergplaatsen voor kunstschat
ten in Heemskerkerduin te Heemskerk en was hij verant
woordelijk voor de evacuatie van archieven en museum
schatten uit de kuststrook van Den Helder tot Middelburg.
Onder moeilijke omstandigheden, met levensgevaar tijdens
bombardementen, verzorgde hij de tranporten naar beide
bunkers met hulp van personeel van het Rijksarchief en
enige ondergedoken studenten. Met het verbergen van kis
ten met bezittingen van de koninklijke familie was hij per
soonlijk belast.
Na de oorlog stichtte hij het historisch tijdschrift 'De Zaen-
de' en werd hij voorzitter van de Zaanlandse Historische
Vereniging. Jarenlang organiseerde en leidde hij de excur
sies van deze vereniging. Met zijn initiatieven op dit gebied
heeft hij mede de grondslag gelegd voor de latere totstand
koming van 'De Zaanse Schans'.
In 1948 trouwde hij Cornelia Maria Ottow die evenals zijn
vader apotheker was. De vier kinderen uit het huwelijk zul
len spoedig gewend geraakt zijn aan de veelzijdige belang
stelling van hun ouders. Ook in 1948 volgde zijn benoe
ming tot rijksarchivaris in de provincie Noord-Holland en
provinciaal inspecteur voor de gemeente- en waterschaps
archieven. Zijn activiteiten waren velerlei. Hij had een
werkzaam aandeel in de oprichting van de Culturele Raad
van Noord-Holland. Sinds de oprichting was hij lid van de
Provinciale Commissie Stad en Dorp van de Bond Heem
schut en in Haarlem behoorde hij tot de oprichters van de
Vereniging 'Vrienden van het Huis van Jac. van Looy'.
In de loop der jaren werd hij een kenner bij uitstek van de
provincie met haar vele gemeenten en waterschappen en
242
