arffoti, tfjtr JJerlf—
I. 'Heylighe Patroonen van
T'Bisdom Haerlem'; gravure
uit 1632 toegeschreven aan
Jan van de Velde 11, gedrukt
op satijn. (Catharijneconvent
Utrecht)
liturgische gebruiken en kalenders met afwijkende feestda-
ta. Wel was er overal een zeker stramien; er bestond bij
voorbeeld een vaste kalender van het bisdom Utrecht, die
evenwel grillige lokale variaties niet uitsloot.
Het Concilie van Trente saneerde deze eeuwenlange wild
groei en schafte enkele heiligen af die nooit bestaan had
den. In 1570 kwam er een verplicht 'Romeins Missaal' met
vaste data voor de voornaamste feesten. 'Trente' wilde ech
ter zeker niet af van de verering van 'heiligen van eigen
bodem'. Lokale devoties dienden juist te worden bevorderd
als natuurlijke dam tegen de Reformatie. Elk feest werd een
specifieke rang toegekend. Er was een globale rangorde
met Maria bovenaan en daaronder de engelen, apostelen,
evangelisten, martelaren, bisschoppen, priesters, monniken
en kluizenaars, belijders, maagden, weduwen en boetelin
gen. Dit basisstramien diende echter, uitgaande van de
plaatselijke situatie, nader te worden ingevuld.
De rang van een en dezelfde heilige kon per bisdom bij
voorbeeld sterk verschillen. Zo vierde men (om een wat re
center voorbeeld te geven) volgens het missaal dat tot tus
sen 1955 en 1970 in gebruik was in het bisdom Haarlem op
HEYLIGHE. PATROONEN VAN T'BISDOM haerlem
X Wrtmfiifai pan
^.ml&broréüs, Patrom van wttftljlxct
m vamL- Bt/Uice^artgevUrt Jsn jfseyttrJ
SB AVO Ccnjtfftcr, Potman -vandc -
Dm-JxrtLnt.Harrfm.m pendt-nmrf~>
put* étt.jf*
B'/«f van Vtretk.PttMM vaat-Si/dm liattln.
><T* gntlrl dtn?
S, Ath&Ctui Amt'JiaizrtximViriAt
van Sxri
S.CjAUCtvirws M artitur.P,
Ven. 0out.wort, jjt
dmj> '"-Mof
36