familie Vogel, inv. nr. 709. Of dit helemaal klopt valt overi
gens te betwijfelen. In de leerlingenlijsten van de hbs wordt
Albert Vogel pas genoemd in het jaar 1888/89 a's leerling van
klasse ia. Zijn broer Willem zat in 1887/88 in de derde klas,
zie noot I
6. Willem Vogels adres in 1887/88 was Mauritsstraat 5, zie
noot 1.
7. Zie noot 5.
8. Jan Feith, 'Events casting their shadows before', in: Albert
Vogel Gedenkboek 25-28. Zie ook idem, 'Debuut als decla
mator', in: Voorbijgangers (Amsterdam 1925) 145-151.
9. Zie noot 1.
10. Zie noot 1.
11. Nu Koninginneweg, de familie bewoonde het hoekhuis
Koninginneweg-Raamsingel.
12. De ouders waren jonkheer J.J. Sandberg (1838-1905) en
Marianne Begemann (1843-1899). Zie Jacqueline Royaards-
Sandberg, Herinneringen (Baarn 1979) 17 en 239.
13. Pauline Sophie Vogel-Sassen (1840-1906), dochter van
Eduard Jan Sassen (1806-1855) en Thérèse Frangoise van
Panhuys van Haeren (1806-1884), zie noot 4.
14. De latere actrice had drie broers: Johan (geboren in 1864),
Chris (1866) en Coen (1869), en een zuster, Betsy (1871). Op
teenager-leeftijd betekend één jaar jonger of ouder zo onge
veer een generatieverschil, maar Chris Sandberg en Adrien
Vogel, en Willem Vogel en Coen Sandberg waren precies
even oud.
15. Royaards-Sandberg, Herinneringen 245, 252-253.
16. Zie noot 8.
17. Zie noot 2.
18. Frans Netscher, 'Karakterschets, Albert Vogel', De Holland-
sche Revue 13 nr. 8 (1908) 459-468, 465.
19. Zie noot 5.
20. Zie noot 2.
21. Op 15 april 1891 werd vader Vogel benoemd tot Kolonel van
het 4de Regiment Infanterie te Leiden. Algemeen Rijksarchief
Den Haag, Stamboek Heeren Ojficieren van de Landmacht,
inv. 472 (73).
22. Jan Feith, Uit Piet's Vlegeljaren (Rotterdam 1906). Vogels
constatering, zie noot 5.
23. Feith, Uit Piet's Vlegeljaren (Amsterdam z.j. 5e druk), 52-53.
24. Zie vorige noot.
25. In De Hollandsche Revue (zie noot 18) legde Vogel des
gevraagd uit waarom hij niet meteen aan het toneel was ge
gaan op dien leeftijd beschouw je 't aan-kunst-doen als een
aardigheid, een liefhebberij maar je denkt er nog niet aan
om t als een sérieuse roeping te gaan beschouwen, en er je
brood in te gaan verdienen
26. Vogel is onder andere auteur van Het Japansche tooneel
(IJsselstein 1909) en Voordrachtkunst (Arnhem 1920). Het
152
