WBEBi feiggÉBtatto- xm
4. Het Huis Heemstede vanuit
het zuid-oosten gezien, onge
veer 1649. Grijs gewassen
zwart-krijttekening door
Roelant Roghman. (British
Museum, Londen)
Met behulp van nog nader te noemen topografische afbeel
dingen uit ongeveer dezelfde beeldhoek zal geprobeerd wor
den om de hierboven geschetste veronderstelling aanneme
lijk te maken.
Van het Heemsteedse slot is een grijs gewassen zwart-krijt
tekening uit ongeveer 1649 bewaard gebleven. De maker,
Roelant Roghman (1627-1692), laat het in zijn door grach
ten omsloten kasteel vanuit zuid-oostelijke richting zien
(afb. 4). In de tijd dat deze afbeelding ontstond, was het van
origine laat-middeleeuwse slot het eigendom van de gefor
tuneerde Amsterdamse koopman Adriaan Pauw (1585-
1653) (afb. 5). Naast handelaar was Pauw ook in politiek
opzicht een belangrijk man. Tot tweemaal toe, in 1631 en
1651, bekleedde hij het ambt van raadspensionaris (eerste
minister) van Holland en West-Friesland. Gedurende de pe
riode 1646-1648 was hij in Westfalen afgevaardigde van
Holland bij de vredesonderhandelingen van Munster (het
officiële einde van de tachtigjarige oorlog). In 1620 kocht
Pauw voor de somma van 36.000 gulden de heerlijkheid
Heemstede, waaronder het in vervallen toestand verkerende
slot. Van meet af aan spaarde Pauw kosten noch moeite om
het huis te renoveren, te verfraaien en met renaissance-mo-
tieven te veredelen. De beide bestaande lage torens, waar
van de ronde op de zuid-oosthoek van de buitenomtrek van
het gebouw en de achtkante op het binnenplein was gesi
tueerd, werden tot ver boven de daken opgetrokken en met
windwijzers in de vorm van pauwen bekroond.
Het slot werd als buitenverblijf en voor representatieve
doeleinden gebruikt. Tot driemaal toe huisvestte het konink
lijke gasten: Frederik, koning van Bohemen (1623), Maria
de Medici, koningin-moeder van Frankrijk (1638) en
Henriëtte, koningin van Engeland (1642).
5. Portret van Adriaan Pauw.
Grijs gewassen penseelteke
ning door Aert Schouman
(1710-1792), gevolgd naar een
olieverfschilderijtje van Gerard
Terborch (1617-1681).
(Collectie van de auteur)