e_ vloed uitgeoefend. Nu kwam in die structuur verandering.
ra Sinds 1796 werden de leden van de Nationale Vergadering,
'g opvolger van de Staten-Generaal, en die van het Provinciaal
ht Bestuur, opvolger van de Statenvergadering, via landelijke
:n dan wel provinciale verkiezingen gekozen. Zij hadden niet
er meer zitting namens eigen stad of streek maar dienden geza-
:n menlijk het landelijk of provinciaal belang te behartigen.
1- Als stad had Haarlem dus geen invloed meer op die bestu-
ren, al hadden Haarlemmers daarin wel zitting: Van de
er Kasteele in de Nationale Vergadering, K. Hovens, P. Kops
Goedschalksz, wat later de letterkundige Adriaan Loosjes,
ld in het Provinciale Bestuur.401 In dit verband is het welhaast
!g symbolisch dat op 6 augustus 1795 al het principebesluit
n_ viel om het stadslogement in Den Haag - onderdak voor
a' Haarlems afgevaardigden in de vergadering van de Staten
JS van Holland - te verkopen, wat overigens pas in 1798 ge-
ot beurde, nadat het pand de voorafgaande jaren verhuurd was
nt geweest.4I)
n-
s_ Met name op het landelijke niveau bestond er in deze jaren
e' een scherpe tegenstelling tussen de politieke richtingen van
:n unitarissen en federalisten. De eersten, ook wel aangeduid
V als democraten, waren voorstanders van een sterk centraal
1- gezag over heel de Bataafse republiek. Zij wensten boven
ra dien dat dit gezag en de daarvan afhankelijke lagere bestu-
r~ ren gekozen werden via een zeer ruim kiesrecht. De federa-
st listen wilden meer van de oude, historisch gegroeide situatie
kt behouden, dus aan de provincies en steden meer zelfstandig-
'n heid laten.Ook inzake het kiesrecht gingen zij minder ver.
lt> Aan dit conflict werd tenslotte door radicale unitarissen een
einde gemaakt door de staatsgreep in Den Haag, op 22 ja-
s" nuari 1798. Er kwam een staatsregeling die een sterk Gen
s' traal gezag invoerde; in plaats van de oude gewesten kwam
er een indeling in acht departementen met geheel nieuwe
grenzen; van de oude gewestelijke en plaatselijke zelfstan-
ie digheid bleef niets over. In feite werden de departementale
:)r en plaatselijke besturen gereduceerd tot administratieve in-
'd stituties. Een verklaring van Onveranderlijke Afkeer van het
;n Stadhouderschap, de Aristocratie, het Foederalisme en de
te Regeeringloosheid werd ingevoerd om de besturen, de amb-
;d tenaren en het kiezerscorps te zuiveren. Het nieuwe regime
-'h wist zich echter niet waar te maken. Al op 12 juni 1798 werd
1S het door een nieuwe staatsgreep ten val gebracht en door een
'd gematigder unitaristisch regime vervangen.
1S In Haarlem was men van de januari-gebeurtenissen in Den
Haag spoedig op de hoogte. Al op de 23ste kwamen zij in de
67
