voorbeeld door schriftelijk te signaleren dat de stadskweek-
tuin niet van een bordje was voorzien en dat daar zionisti
sche filmsterren waren gezien.6?)
De Joodse Gemeente probeerde de gevolgen van het joden
verbod uit Plekkers verordening op te vangen. Douches wer
den voor de oorlog nog niet standaard in alle woningen inge
bouwd en het openbaar badhuis, nu voor joden verboden,
was voor velen de enige mogelijkheid om een bad te nemen.
De Joodse Gemeente probeerde eerst om tijd te huren in het
badhuis bij de Koudenhorn.68) Dat verbaast misschien, om
dat daar ook de kazerne met Duitse troepen was. De ge
meente Haarlem gaf voor het gebruik van dat badhuis geen
toestemming en daarom nam men het besluit om in het Ge
meentehuis aan de Lange Wijngaardstraat, waar al het ri
tuele bad was, ook twee douches te bouwen. Het Joleszie-
kenhuis nam de kosten van deze douches voor zijn rekening
en de leden van de joodse kerkelijke gemeente konden daar
tegen een kleine vergoeding terecht.69) Joden die geen lid
waren van de Nederlands Israëlitische Gemeente werden
voor het nemen van een douche in het gemeentehuis gewei
gerd en moesten zich thuis maar met een teiltje behelpen.
Om de mogelijkheid te scheppen tot gezellig samenzijn nu
de cafés niet meer toegankelijk waren (er was maar één half
joodse caféhouder aan de Nassaustraat) werd er in het
Gemeentegebouw aan de Lange Wijngaardstraat ook een
verpozingslokaal met een uitleenbibliotheek ingericht. Een
poging om voor deze ruimte een tapvergunning, Verlof-B, te
krijgen stuitte af op de onwil van de Regeringscommissa
ris. 70) Je kunt je overigens afvragen of het wel verstandig
was om een ruimte te scheppen waar een aantal joden dage
lijks bijeen kon komen, tenslotte werd de synagoge uit
veiligheidsoverwegingen al continu bewaakt. Om ontspan
ning te geven werden er kunst- en culturele avonden georga
niseerd. De belangstelling daarvoor was matig, maar dat
mag je bij onderwerpen als 'De jeugd vraagt onze leiding'
misschien ook niet verwachten.7I) Voor de jeugd kwam er
een jeugdsjoel, waar 60 tot 80 jongeren kwamen. Tenslotte
werden er ook cursussen gegeven in schoenmaken, timme
ren, bouwvakken, naaien en gymnastiek.72)
Tegelijk met Plekkers toegangsverbod voor joden kwam er
ook het verhuisverbod. Aanleiding daartoe was dat na de
Februaristaking nogal wat joden uit het steeds onveiliger
wordende Amsterdam naar andere gemeenten verhuisden.
De Amsterdamse joden moesten naar die stad terugkeren en
de afdeling Bevolking van de secretarie ging na, welke Am
sterdammers zich hier in Haarlem hadden gevestigd en ver-
151
