waar iedereen woonde. Zo zouden nog eens 30 tot 80 perso
nen zijn opgepakt. Ook hier lopen de opgaven uiteen, maar
er zijn redenen om hun aantal op 30 te houden, zoals ver
derop zal blijken. Sommigen kregen nog de gelegenheid hun
bagage mee te nemen, anderen geheel niet: Het was een ver
schrikkelijke aanblik toen o.a. moeders met kleine kinderen,
wier vaders zich in werkkampen bevonden, het gebouw be
traden.
Een gemeentelijke lijst noemt de namen van 149 personen,
die die dag uit Haarlem vertrokken.97) Hierbij zijn de 30 die
achteraf bij de razzia werden gearresteerd, niet inbegrepen.
Ik neem aan dat dit aantal van 149 het juiste is. Het blijft ver
afwijken van de 650 oproepen.
Uit één gezin werden de vrouw en twee kinderen van 4 en
U/2 jaar opgeroepen. Zij doken onder, maar werden op hun
schuiladres opgehaald. De niet opgeroepen vader ging toen
vrijwillig mee. Zo zijn er meer schrijnende voorbeelden te
noemen: een weduwe van 60 jaar werd wel, haar inwonende
zoon van 39 niet opgeroepen. Uit een ander gezin wel de
zoon van 20 jaar, niet de ouders van 48 jaar, die later onder
doken en de oorlog overleefden. Er waren ook verscheidene
nog schoolgaande kinderen onder.
Ik heb niet de indruk dat de Haarlemse politie bij de razzia
betrokken was. Eén verslag spreekt van de Duitse politie.
Volgens de dagrapporten van de Haarlemse politie is daar
geen assistentie gevraagd of gegeven. Daar blijkt wel uit dat
zich bij de Westergracht om half vier nogal wat publiek op
hoopte, reden waarom de beruchte rechercheur Krist, die
ook aan de Westergracht woonde, het veiliger vond om zijn
huis maar niet te verlaten. Twee politiemensen gingen per
motorfiets een kijkje nemen. '8)
's Nachts om half twee ging de stoet onder geleide van ge
wapende Duitse politie over de Westergracht naar het ran
geerterrein van de N.s. waar de trein stond te wachten. Er
was iets georganiseerd om de bagage te helpen dragen, maar
deze hulp werd op het laatste ogenblik geweigerd. De vol
gende dag gingen nog eens 17 zieken, die niet per trein
mochten worden vervoerd, per ambulance naar Amsterdam.
650 oproepen, 149 personen die zich inderdaad meldden, en
30 personen bij een razzia opgepikt. Hoe kan dat, waarom
hebben de Duitsers dat genomen, waar waren de andere
470?
Eén gezin van drie personen pleegde zelfmoord. 99) Eind
1942 waren 121 joodse Haarlemmers uit het Bevolkingsre
gister uitgeschreven met de aantekening vow, vertrokken,
onbekend waarheen. Een aantal hunner heeft blijkens het
159
