Bevolkingsregister de oorlog overleefd, nadat zij waren on
dergedoken. Waren die 121 allemaal ondergedoken? Ik kom
hier later op terug, want ook in 1943 zien we dit verschijn
sel.
Voor de deportatie was gezegd dat de ouderen vanaf 60 jaar
naar Westerbork zouden worden gezonden, het grote
opvangkamp voor joden. Maar in Haarlem circuleerde bin
nen de Joodse Gemeente al gauw het gerucht, dat de trein
zou zijn doorgereden naar Theresienstadt, een plaats in Tsje-
choslowakije, waar de vesting door de Duitsers werd ge
bruikt als concentratiekamp voor geprivilegieerden. Maar
de eerste trein met Nederlanders arriveerde daar pas in april
1943. De werkelijkheid is gruwelijker. De eersten van de
groep overleden nog dezelfde maand, de meesten (89 perso
nen) op 31 augustus 1942, in Auschwitz. Een groep kwam in
Duitse werkkampen terecht en overleed daar later. Op en
rond 31 augustus 1942 kwam nog een groep van 30 joodse
Haarlemmers in Auschwitz om het leven, van wie de namen
niet op de gemeentelijke lijst van gedeporteerden voorko
men en die waarschijnlijk bij de razzia waren opgepakt.
De door het vertrek van deze joden vrijgekomen woningen
werden door het bedrijf Openbare Werken verzegeld. Om
dat er behoefte was aan woningen, ging men er weldra toe
over om het meubilair op één kamer per huis te concentre
ren. Van een aantal inboedels is de inventaris bewaard ge
bleven. De dossiers hierover zijn na de oorlog uit het archief
van Openbare Werken verdwenen. Aan de Schotersingel
werd tijdelijk een afdeling van de zogenaamde Einsatzstab
Rosenberg gevestigd, die belast was met de ontruiming van
de woningen. I00)
Deze eerste grote deportatie werd door iedereen ervaren als
het begin van het einde. Dat blijkt ook uit het verslag van de
gebeurtenissen, zoals die is genoteerd in het notulenboek
van de kerkeraad. De voorzitter had dat verslag gemaakt om
op sobere wijze voor het nageslacht vast te leggen wat de
Joodse Gemeente en haar leden in de weken voor 25 augus
tus was overkomen. I01) Met dat verslag wilde hij het lo
pende notulenboek afsluiten en dit dan daarheen brengen,
waar intussen ook het archief van de Joodse Gemeente en de
meest belangrijke bescheiden waren opgeborgen. De vol
gende vergaderingen zouden in een nieuw notulenboek wor
den opgeschreven. Daarna eindigde de voorzitter zijn ver
slag met een eveneens genotuleerd gebed.
Dan houdt het notulenboek inderdaad op ,02) en daarmee ook
onze kennis van wat er verder nog binnen de Joodse Ge
meente is besloten. Het volgende notulenboek is niet be-
