zienlijk uit te breiden. Pas in 1782 werd het bedrijf verkocht
en blijkt uit de transportakte de omvang. Het bedrijfs-
complex bestond toen uit een woonhuis en erf aan de Ge
dempte Oude Gracht op de hoek van de Voorkamp (de latere
Essenstraat), de daarnaast gelegen rozijn-azijnmakerij tot
aan de hoek van en in de Achterkamp (het verlengde van de
Essenstraat) en een aantal gebouwen en erven daarachter,
zoals een pakhuisje, een schuur en erven in wat toen bekend
stond als de Kuil der Leeuwenpoort. Wat ook tot dit uitge
breide complex hoorde en waar het waarschijnlijk in deze
context om te doen is, was een pakhuis aan de Gedempte
Oude Gracht met een daaronder gelegen kelder. Dan wordt
het weer ingewikkeld want er is sprake van meerdere pak
huizen aan de Gedempte Oude Gracht. Deze worden als
volgt omschreven: een pakhuis of schuur met tuingrond
daarnaast, voorts een pakhuis zonder naam, de azijnplaats
De Smet, de azijnplaats in de Boogepoort, de loodgieter en
de snijder en nog een huisje en erf. Deze liggen vermoede
lijk alle aan de overzijde van de Essenstraat, waar nu de par
keergarage De Kamp te vinden is.
Opmerkelijk in dit verband is, dat in het midden van de ze
ventiende eeuw een brouwerij Den Booch vermeld wordt,
die met het brouwershuis, mouterij en enkele pakhuizen blij
kens de diverse transportakten gelegen was aan de Ge
dempte Oude Gracht, tussen Essenstraat en De Witstraat.
Verondersteld mag worden dat deze brouwerij ook grond
stoffen leverde aan de naamgenoot die er azijn van bereidde.
Hoelang de azijnmakerij aan de Gedempte Oude Gracht flo
reerde is niet bekend. In de tweede helft van de negentiende
eeuw ontstonden in Haarlem meerdere azijnfabrieken. Zo
was er de azijnfabriek van Carl Wendelin Schönhuth, die in
1881 een azijnfabriek tot ontwikkeling bracht aan de Beek-
steeg. Deze Schönhuth zult u verder in dit verhaal ook te
genkomen bij het huis Smedestraat 16. Hij trouwde met een
dochter van de Haarlemse likeurstoker en grossier in sterke
dranken, Johan Adam Haas, en zo ontstond Haas Azijnma
kerij. In 1900 werd een geheel nieuwe fabriek gebouwd aan
de Antoniestraat. In 1915 werd de Boog Azijnfabriek over
genomen door de inmiddels sterk gegroeide Haas Azijn
fabriek. Kennelijk waren kort daarvoor enkele onderdelen
van het bedrijvencomplex aan de Gedempte Oude Gracht
afzonderlijk afgestoten. In 1912 namelijk blijkt ons pakhuis
een zelfstandig bestaan te leiden met, daaraan gekoppeld,
een pakhuis in de Essenstraat. Het werd toen openbaar ge
veild uit de nalatenschap van Justus Andreas van Gemund.
Hij was bij leven een bekend meubelmaker, die zijn bedrijf
197