De HBS-a (met driejarige cursus en aansluitende tweejarige Hogere Han
delsschool) komt enige jaren later hier vlakbij te staan, namelijk aan de
overzijde van de nieuw aangelegde Vestestraat. Aanvankelijk was dit ge
deelte van het gasfabriekterrein bestemd voor de bouw van particuliere wo
ningen.4)
De beslissing om scholen te bouwen op de plaats van de gasfabriek is
- althans in onze milieubewuste ogen - curieus. Toentertijd echter heeft de
keuze voor deze lokatie, voor zover bekend tenminste, niet tot kritische
vragen in het openbaar geleid.
Het raadsbesluit om tot de stichting van de nieuwe HBS-b over te gaan
valt op io augustus 1904. De school wordt ontworpen door de directeur van
Openbare Werken, ir. L.C. Dumont. Aanvankelijk wordt het gebouw be
stemd voor 250 leerlingen, maar dit wordt vrijwel meteen ervaren als een
iets te bescheiden eis. Twee maanden later moet het een school zijn voor
'250 leerlingen, desnoods plaats biedende voor ten hoogste 300 leerlin
gen.' 5) De HBS-b komt zo wat ruimer in zijn jasje te zitten. Ter vergelijking:
de HBS-a wordt gebouwd voor 360 leerlingen. Zoals te doen gebruikelijk
wordt de HBS-b aan het begin van het schooljaar op 3 september 1907 offici
eel in gebruik genomen.
Met de bouw van achtereenvolgens de HBS-b en HBS-a wordt overigens
een belangrijke aanzet gegeven tot een verbetering van het stadsbeeld in dit
deel van Haarlem. Tussen de Raaks en de statig bebouwde Wilhelmina-
straat - waarvan de aanleg in de jaren tachtig van de vorige eeuw eveneens
een poging was om Haarlem meer achtenswaardige trekken te geven - be
staat vanaf dat moment een stedenbouwkundig volwaardige overgang, ge
domineerd door aanzienlijke bebouwing.
Voor een schoolgebouw van deze ouderdom mag het opmerkelijk heten
dat de HBS-b tegenwoordig nog voor een belangrijk deel in authentieke
staat verkeert. Wie de gevels bestudeert en een rondgang door het gebouw
maakt, komt tot deze zeldzame en verheugende conclusie. Toch heeft het
bouwwerk in de loop der jaren enkele veranderingen moeten ondergaan.
Zo vindt er al in het decennium volgend op de bouw een flinke uitbrei
ding plaats. Om in het gegroeide tekort aan leslokalen te voorzien wordt in
1916 namelijk een drietal nieuwe lokalen boven 'de afdeeling Scheikunde'
gebouwd. Deze afdeling was te vinden in de vleugel op de hoek van de
Vestestraat en de Gedempte Voldersgracht. De schuine kap wordt hiertoe
rechtgetrokken aan de zijde van het binnenterrein. Tegelijkertijd komt er in
de schuine kap aan de straatzijde een extra leraarskamer en wordt de
rijwielberging op het schoolplein vergroot. Tenslotte wordt dezelfde vleugel
tien jaar later verrijkt met een hoge schoorsteen in verband met de nieuw
aangelegde centrale verwarming.7)
WIM DE WAGT
