19- Zie ook: F.J. Duparc, Een eeuw strijd voor Nederlands cultureel erfgoed, (Den
Haag 1975); J.A.C. Tillema, Schetsen uit de geschiedenis van de monumenten
zorg in Nederland, ('s-Gravenhage 1975); H. Spijkerman, Alles wordt in Zeist
geregeld. Rapport van een institutioneel onderzoek naar overheidsbemoeienis
bij Monumentenzorg over de periode 1945-1990 in het kader van het Project
Invoering Verkorting Overbrengingstermijn (pivot), (intern rapport Rijks
archiefdienst, 's-Gravenhage 1992), 5-10.
20. H. Spijkerman, 'De blekerij van Gehrels in het Openluchtmuseum te Arnhem',
Ons Bloemendaal, 16e jrg. nr. 1, (winter 1992), 26-31.
21. Gemeente Bloemendaal, raadsverslag van 18 december 1958, 294.
—32- 22. Als alternatieve locaties dacht de gemeentesecretaris aan het weitje op de hoek
Viersprong-Teding van Berkhoutlaan en een terrein ten noorden van de kleine
woning naast hotel Roozendaal. In mindere mate aan de Bergweg op een
gedeelte van Caprera aan het einde van de zogenaamde Buurweg. De Haring
buis kon dan als opzichterswoning fungeren voor de hulp van de opzichter
doodgraver van de Algemene Begraafplaats die bovendien toezicht kon
houden op de gemeenteterreinen in de omgeving. Mej. Nierhoff achtte ook de
omgeving van het landgoed Elswout bijzonder geschikt, of het Bloemendaalse
bos bij het pannekoekhuisje, Thijsse's hof, of een stuk grond tegenover
Kraantje Lek. De dienst publieke werken wilde de Haringbuis alleen in de
buurt van de Viersprong herbouwen.
23. Voor een opgave van oude gebouwen en huizen in de gemeente Bloemendaal,
zie: P. Hoekstra, a.w., 350-354. De weinige monumenten waren juist bij de
Viersprong geconcentreerd. Tegenover de Haringbuis waren in een omgeving
van oude bomen en een weiland nog het buitenverblijf Bosch- en Landzigt van
de familie van de graaf van Randwijck, de 17e eeuwse boerderij van Mariën-
bosch en een restant van een vroegere boerderij genaamd Vaart en Duin te
vinden. Voor nadere geschiedkundige informatie over Bosch- en Landzigt, zie
o.a.: Sterck-Proot, a.w., 72-73; Vrijland, a.w., 219-234; L.W. Bierens de Haan,
'Hoe oud is Bosch- en Landzigt', Ons Bloemendaal, 7e jrg. nr. 1, (winter 1983),
19-21. Voor de bouwgeschiedenis en architectuur: Concept-register Provinciale
Monumenten Noord-Holland, gemeente Bloemendaal. Deel 2: Aerdenhout/
Vogelenzang, (Haarlem 1990), 105-108; M. Asselbergs en E. Asselbergs, 'Villa
Bosch en Landzigt tot oude glorie hersteld', Ons Bloemendaal, 22e jrg. nr. 3,
(najaar 1998), 19-20. Voor informatie over Mariënbosch zie o.a. Allan, a.w., 153
en 158; Sterck-Proot, a.w., 74-76; Vrijland, a.w., 224-226. De status van
rijksmonument werd op 30 juli 1975 verleend. Voor informatie over Vaart en
Duin, zie o.a. J.M. Sterck-Proot, 'De verwarring met Duin en Vaart', Jaarboek
Haerlem 1935, 56-59; Sterck-Proot, a.w., 74-76; Vrijland, a.w., 35 en 224-226.
24. Gemeente Bloemendaal, raadsverslag van 16 april 1959,109-119. Ook de
Heemsteedse politiek zat met de grote verkeersproblemen van het doorgaande
verkeer naar Zandvoort in zijn maag. Gemeente Heemstede, raadsverslag van 7
januari i960, 68.
25. Gemeente Bloemendaal, raadsverslag van 15 juni 1961.
26. Gemeente Bloemendaal, raadsverslagen van 20 september 1962,159-166; 18
Haerlem Jaarboek 1998