hebben besteld. Dergelijke stoelen waren toch ook in Haarlem verkrijg baar? De enige verklaring die ik zou kunnen geven is dat een van de regen ten connecties had met Jacob Verkouw en daarom de voorkeur gaf aan deze Leidse meubelmaker. Conclusie Door de vergelijking van de rekeningen van hofjes met de overgebleven meubelen is het mogelijk gebleken om een aantal meubelstukken uit de achttiende eeuw nauwkeurig te plaatsen qua tijd en maker. Mede hierdoor -47- is Haarlem thans de stad waarin zich de meeste Hollandse achttiende- eeuwse meubelstukken vinden die direct te koppelen zijn aan hun leveran ciers. Deze meubelen blinken niet uit in een vooruitstrevende vormgeving maar zijn eerder ouderwetse types. Wellicht geldt dit beeld voor meer Hol landse meubelen uit deze tijd en dient de algemene datering van Hollandse i8e-eeuwse meubelen te worden bijgesteld. Daarbij moet men wel beden ken voor welke omgeving deze meubelen bestemd zijn geweest. Voor hof jes werden immers over het algemeen niet de meest luxueuze en kostbare meubelen besteld. Dit was niet gepast; de regenten dienden immers zuinig met het beschikbare geld om te gaan dat bedoeld was voor de armlastige bewoonsters. Bij de onderzochte meubels valt de grote Engelse invloed op evenals het feit dat twee van de drie meubelmakers uit andere streken afkomstig zijn. Dit toont de mobiliteit aan van de achttiende-eeuwse Europese handwerks lieden, de zogenaamde 'Wandergesellen', waarbij met name de Duitsers een belangrijke rol speelden in de Europese meubelmakerij. Een dergelijke mobiliteit kwam niet alleen voor bij de gewone handwerkslieden, maar ook bij de meubelmakers van hoog niveau. Denk hierbij bijvoorbeeld aan Duitse meubelmakers als Riesener en Oeben, die aan het hof van Versailles werkten. Het is duidelijk dat er nog vele mogelijkheden openliggen voor verder onderzoek op dit gebied in andere steden. Hierdoor zou een beter inzicht kunnen worden verkregen in de ontstaansgeschiedenis van het Nederland se meubel. Bijlage 1: overzicht van rekeningen van Leendert Dijkhuijzen avk, Hofje van Staats 5Ö3 31-07-1733: Aan Pr. Le Normant Spiegelkoper door mr. L. Dijkhuijzen voor de spiegels in de schoorsteen ƒ.37,18,-. Misschien heeft Leendert Dijkhuijzen de omlijstingen voor deze spiegels gemaakt en heeft hij de spiegels bij de spiegelkoper op maat besteld. MATHIEU WILLEMSEN

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Jaarverslagen en Jaarboeken Vereniging Haerlem | 1998 | | pagina 47