lige organisatie binnen een bepaalde kerk. De negentiende-eeuwse
Gemeenteraad, of de Kamer van Koophandel behoren evenmin tot deze
verenigingen, zij functioneerden wel via bepaalde regels, maar het zal
duidelijk zijn dat ze aan andere criteria van de vrijwillige vereniging niet
voldeden.
Karakteristiek voor al deze verenigingen was het open en democrati
sche klimaat dat er - in theorie - heerste. In principe stond het lidmaat
schap open voor iedereen die de contributie betaalde en zich kon ver
enigen met de regels, neergelegd in de zogeheten 'wetten'. Wetten zijn het
best te beschouwen als een mengeling tussen statuten, een bestuursregle
ment en een huishoudelijk reglement. In de praktijk viel het wat tegen
Het gebouw van de
Maatschappij tot
Nut van 't
Algemeen in de
Zijlstraat waar van
1872-1911 de zittin
gen van het
Departement
Haarlem werden
gehouden, 1905.
(foto Kennemer
Atlas)
Haerlem Jaarboek 2000
