men dit huwelijk naar de toenmalige maatstaven als 'gunstig' moet zien
is moeilijk te beoordelen. Willem behoorde niet tot de adel, wel tot het
patriciaat, evenals Henriëttes moeder. Zijn vader Stephanus was alge
meen geacht, maar onbemiddeld. Henriëtte daarentegen bracht land
onder de rook van Haarlem (toekomstige bouwgrond!) en enige effecten
ten huwelijk aan.
Willem noemde zich 'landbouwer', maar wij zouden tegenwoordig
eerder zeggen dat hij rentmeester was. Hij beheerde boerderijen van de
familie De Clercq en van andere grondeigenaren uit de Amsterdamse en
Haarlemse society in de nieuwe droogmakerijen: Haarlemmermeer,
Zuid-Spaarndammerpolder, de Houtrak- en de Grote IJpolder. Uit alle
gegevens blijkt dat hij dit werk met hart en ziel deed. De boeren, het werk
op het land, de verkoop van de producten op de beurs in Amsterdam, het
bestuur van de verschillende polders, hij was er altijd mee bezig en raak
te meer dan eens overwerkt. Een echte landbouwopleiding bestond des
tijds nog niet in Nederland. Willem deed zijn kennis daarom op in de
praktijk. In 1871 had hij een leerjaar in Halle bij Leipzig. Van huis uit
kreeg hij wel liefde en enige kennis voor het beroep mee.
Ook zijn vader Stephanus had zich in het zakenleven niet thuis
gevoeld en was van jongs af aan door het buitenleven aangetrokken
geweest. Ook hij had een buitenlandse stage gevolgd en wel vlak over de
grens in de buurt van Goch. In 1848 werd hij de trotse eigenaar van onge
veer 20 ha. ontgonnen heide en verder woeste grond in het Hoornerveld
ten noorden van Heerde. De boerderij op dit land noemde hij Suzanna's
Hoeve naar zijn vrouw Suzanna Kruseman met wie hij in 1850 trouwde.
De gemeente Heerde verwelkomde maar al te graag nieuwkomers die het
iets groter konden aanpakken dan de plaatselijke bevolking. Eén daarvan
was Stephanus.
Landontginning in de 19de eeuw
Het ontginnen van woeste grond tot bouwland, weide of bos was vanaf
het einde van de 18de eeuw populair bij gegoeden. Voorbeelden zijn:
Staring van de Wildenborch bij Vorden, Daendels in de Heerder Dellen,
Buys Ballot op Weina bij Epe en dominee Heldring in Hoenderlo. Hoe
kwam Stephanus in Heerde? We kunnen alleen gissen. Zeer waarschijn
lijk heeft hierin het hechte Amsterdamse netwerk de voornaamste rol
gespeeld. Vooral de zakenman en kennis van zijn vader, Charles le
Chevalier van het nabije Tongeren bij Epe was zijn steun en toeverlaat.
Hoewel Le Chevalier hier alleen gedurende de zomermaanden verbleef,
was het zijn lust en zijn leven om er een winstgevend, modern landgoed
JET VAN VOORST VADER-DUYCKINCK SANDER
