de Schapenduinen of de Blauwe trappen achter Meer en Berg. Ook pro
beerde ze weer te fietsen en het ging! Zuster Go, Levine de Clercq van
Weel, maar vooral Louise Enschedé waren deze jaren een grote steun. In
het voorjaar van 1913 ging ze voor het eerst weer naar het buitenland.
Samen met haar zuster Jo was ze drie weken in Nauheim en maakte een
nostalgisch tochtje naar Bad Wildungen, waar eertijds Willem had
gekuurd. Dit terugzien werkte louterend.
Ook kreeg ze weer belangstelling voor de wereld rondom: het nieuwe
Frans Hals Museum in Haarlem, een uitje naar Boskoop en Gouda, het
-176- bijwonen van een mysteriespel in 's Hertogenbosch. Ze was 'nog nooit in
zoo'n roomsche omgeving geweest', maar de 'wijding van de dilettanten'
en het enthousiasme waren 'te spontaan om voor Protestanten hinderlijk
te zijn'; ze genoot weer van alles. En in de zomer vond in Amsterdam de
tentoonstelling De Vrouw 1813-igi^ plaats, 'Heel belangrijk!'. Ettelijke
malen bezocht ze de tentoonstelling en at na afloop rijsttafel, 'heerlijk'.
Het vredescongres in Den Haag in de zomer van 1913 volgde ze met
belangstelling: 'een belangrijke tijd, waarin zooveel heerlijke idealen door
menschen van betekenis worden besproken!'
De verkiezingen in juli 1913, de laatste volgens het districtenstelsel,
volgde ze met grote belangstelling. Zoon Wil was nu en bij tussentijdse
verkiezingen eind 1916 kandidaat voor de liberalen, maar werd geen van
beide keren gekozen. Desondanks was moeder trots op haar zoon. 'Als
hij 't wordt, zal hij 't zeker niet doen voor eigen roem, maar voor 't best
van het volk werken'. Maar 'hoe bespottelijk en naar dat de vrouwen niet
mogen stemmen'. Gelukkig 'voelde' schoondochter Riets het eindelijk
ook. Henriëtte bleef zich voor het vrouwenkiesrecht inzetten op verga
deringen, discussiemiddagen en een grote openluchtbijeenkomst op Duin
en Kruidberg in juni 1915. Samen met een nicht, Annie Fontein, verzorg
de ze er 'één der theetafels'.
Binnen enkele maanden na het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog op
1 augustus 1914, werd deze ook in het afgelegen Santpoort merkbaar:
vluchtelingen uit België stroomden Nederland binnen en maakten een
golf van medeleven los. Ook Henriëtte had in oktober 'gedacht meteen in
Haarlem een paar Belgische vluchtelingen uit te zoeken om te herbergen,
maar men kon mij toen niet helpen en bij Louise [Enschedé] komende
hoorde ik van een georganiseerde gezamenlijke uitbesteding van 20 men
sen in Velserend. Dit is veel beter...'. Misschien wel rustig, ze kon nu vol
staan met een bijdrage in geld.
'i4-'i8
Haerlem Jaarboek 2000
