Vervolgens schrijft hij op 3 mei hij: 'De correspondentie met Dithmar -
Mathilde, het verloop der niet gedrukte biografie Karei, vonden hr. en
mevr. Dentz beneden peil.'10*' De verschillen van inzicht tussen de twee
broers over het Coster-Gutenberg probleem en nu weer over de typogra
fie van William Morris hebben na de dood van Charles dus verhinderd
dat er een boekje over diens leven en werk verscheen.
Amstelodamum 1905-1926
Over de rol van Jan Willem Enschedé binnen het Genootschap Amstel
odamum deelt I.J. Brugmans ons een en ander mee in zijn lezenswaardig
overzicht Tachtig jaren Amstelodamum 1900-1980.10
Jan Willem werd in 1905 bestuurslid van Amstelodamum en zou dat tot
zijn dood blijven. Reeds in 1908 werd hij benoemd tot tweede voorzitter,
tegelijk met de benoeming van prof.dr. H. Brugmans tot voorzitter.
Samen met zijn medebestuurslid dr. J.C. Breen deed Enschedé in 1909 het
voorstel om het jaarboek te transformeren in een twee- of driemaande
lijks tijdschrift dat niet alleen historische studies zou bevatten, maar ook
kleine bronnenpublicaties en kritische overzichten van artikelen in krant
of tijdschrift betreffende Amsterdam. Het plan werd na uitvoerige discus
sie verworpen, maar kort erop, in 1913, werd besloten om opnieuw op
voorstel van Enschedé naast het jaarboek een maandblad te gaan uitge
ven. Enschedé verklaarde zich bereid 'de dagelijkse zorg voor de uitgave
te behartigen.'
Op 1 januari 1914 verscheen het eerste nummer en bleek een succes.
Brugman schrijft:
'Voor de vele leden, die voor de wetenschappelijk-historische ver
handelingen in het Jaarboek niet altijd geestdrift konden opbrengen,
waren de korte, merendeels actuele berichten in het Maandblad een
bron van lering en vermaak.106* Hoewel er een redactiecommissie
bestond was het blad feitelijk het werk van redacteur Enschedé. Een
groot aantal artikelen en bijdragen in het blad droeg de onderteke
ning J.W.E. Hij schreef over visvrouwen, Gerzon, Hirsch, lettergiete
rij Amsterdam, Peek Cloppenburg, De Karseboom in de
Kalverstraat, Café Schiller, Werkspoor, Oldenkott en Zoonen, de
Port van Cleve, Mille Colonnes, boekhandel Van Heteren, Associatie
Kassa-Rente Kassa, Bijenkorf, Kreymborg, tramkaartjes, Duitse ban
ken kortom het maandblad was een "gezellig" periodiek, dat de
lezer weinig inspanning kostte en talloze Amsterdammers kon inte
resseren.'I07'
A.G. VAN DER STEUR
