handels de dozen van hem en sedertdien staat het zogenaamde 'Apparaat
Enschedé' opgesteld in de Universiteitsbibliotheek van Amsterdam. Er
waren ook andere aantekeningen en knipsels bij deze aankoop. Die wer
den in de dossiers in de bibliotheek van de Vereniging ondergebracht.126'
Tentoonstelling van de ontwikkeling der boekdrukkunst in
Nederland, Haarlem 1923
In 1823 was in Haarlem met veel luister het vierde eeuwfeest van de uit-
-72- vinding van de boekdrukkunst gevierd. In de decennia erna ontbrandde
de bekende strijd over Gutenberg/Coster en in 1923 wist men zeker dat
1423 beslist niet als uitvindingsjaar kon gelden. Toch werd besloten om in
november van dat jaar in Haarlem aandacht te schenken aan de geschie
denis van de boekdrukkunst. Het initiatief lag bij de beheersvereniging
van het Museum van Kunstnijverheid, gevestigd in het Paviljoen
[Welgelegen] te Haarlem en een 'uitvoerend' comité organiseerde daar
een 'Tentoonstelling van de ontwikkeling der boekdrukkunst in
Nederland'. Secretaris van het comité was J.W. Enschedé, voorzitter C.P.
Burger, de bibliothecaris van de Amsterdamse Universiteitsbibliotheek en
op dat moment nog de werkgever van Jan Willem.
De door Ipenbuur Van Seldam verzorgde Catalogus, een boek van
211 pagina's, geeft een goed overzicht van het bijeengezochte materiaal.
J.W. Enschedé schreef een aantal bijdragen in deze catalogus:
Nederlandsche boekdruk in de negentiende en twintigste eeuw, waarin
hij allerlei nieuwe technieken de revue liet passeren; Muziekdruk in
Nederland, een historisch overzicht van het drukken met losse houtblok
jes, gegraveerde platen, los zetmateriaal (zoals Mozarts Vioolschool 1766)
en in lithografie; Oude boekdrukkunst en niet-versierde folio-titels tussen
1700 en 1825, waarbij hij inging op de technische vaardigheid van zetters
die van zo'n titelpagina een harmonisch geheel wisten te maken; en
Hollandsch papier, een overzicht van de geschiedenis der papierfabrica
ge in ons land, een samenvatting van de toen bestaande kennis op dit
gebied. In het Museum Enschedé1271 is nog een uitvoerig dossier bewaard
met de correspondentie etc. betreffende de organisatie van deze tentoon
stelling.
Tweede huwelijk en verhuizing naar Overveen, 1924
In de twintiger jaren leerde Jan Willem de zangeres Lucie Vos kennen die
vocale begeleiding ging geven bij voordrachten van hem over muziek128',
zoals 'De psalmen te Genève in de 16e eeuw' (1921) en 'Van Lulli tot
Haerlem Jaarboek 2000
