Rekrutering
Kandidaten voor het notariaat zochten veelal een plaats als klerk op een
notariskantoor. Soms werden zij gerekruteerd uit de gewone klerken op
de stadssecretarie (de 'scryffcamere'), zoals bijvoorbeeld de jongelieden
Johannes Mes en Lourens Baart. Johannes Mes trad in dienst bij de
Haarlemse notaris Nicolaas d'Assonville en Baart bij notaris Zeger van
der Pullen. Hendrik Haaswindius doorliep zijn leergang bij een Haags
notariskantoor. Hier werd hun de kneepjes van het vak bijgebracht alvo-
-120- rens zij zelf tot notaris werden benoemd.10'
Het was niet ongewoon dat een notaris bij het stadsbestuur druk uit
oefende om een van zijn klerken op kantoor of een stadsklerk die hij op
het oog had als kandidaat-notaris naar voren te schuiven. In 1658 stemde
het stadsbestuur in met Jan Coltermans verzoek om in zijn plaats de
stadsklerk Maximiliaan Bardoel te benoemen, mits hij zijn akte van cre
atie kon overleggen. Notaris Jacob Elout wenste zich in 1774 met zijn 23-
jarige neef, de klerk Gerrit Kok jr., te associëren. Omdat deze reeds tien
jaar als notarisklerk bij hem in huis was zou Elout zich verzekerd weten
van een goede vervanger en een waardige opvolger. En als laatste voor
beeld noemen we de aanstelling in 1777 van de eerste klerk Casparus
Henricus van Heynenberg Reuvens na de dood van zijn baas, notaris
Nicolaas Gallé.n)
Maar ook werden notarissen overgeplaatst, zoals in 1667 Mathijs
Haaswindius, die zijn notariële praktijk in Monnikendam voor een in
Haarlem opdoekte. Of Theodorus Elout junior, die notaris in Weesp was
geweest. Daarnaast vormden ambitieuze procureurs een belangrijke
instroom. Meestal werd na een aantal jaren procureurschap de volgende
carrièrestap gewaagd. Zo vertrok na acht dienstjaren bij een Haags pro
cureurkantoor opperklerk Cornelis Rens in 1682 naar Haarlem. Ook de
procureur van de Haarlemse stadsvierschaar Melchior van Kleynenberg
slaagde er in 1701 in zijn twintig jaar 'oude' Haagse recommandatiebrief
hier te verzilveren.
Het Haarlemse notariaat was ook populair onder de deurwaarders bij
de Hoge Raad en het Hof van Holland. Naast Joan Geraerts en Willem
Massa in de tweede helft van de zeventiende eeuw werd in de volgende
eeuw ook de Haagse deurwaarder Francois Jacob Gallé in Haarlem tot
notaris benoemd.
Haerlem Jaarboek 2001