len en een betere bevaarbaarheid van de bestaande rivieren zorgden voor
een snelle manier van transport.6'
De populariteit van het bier als dorstlesser werd veroorzaakt door het
ontbreken van alternatieven. In de Noordelijke Nederlanden waren zeer
weinig beken en bronnen met zuiver water. Het water dat werd aange
voerd door rivieren was brak en veelal verontreinigd door een gebrek aan
hygiënische maatregelen. Wijn was voor de meeste mensen te duur en
melk werd als ongezond beschouwd. Andere alcoholische dranken
waren als consumptiemiddel niet voorhanden en koffie en thee waren in
onze streken onbekend. Tijdens de bierbereiding werd het water gekookt,
zodat de meeste bacteriën het niet overleefden. Bovendien smaakte het
beter dan regen- of putwater. Iedereen dronk de hele dag bier, mannen,
vrouwen en zelfs kinderen.?' Bier werd tevens gegeten in de vorm van
bierpap en bierstoof, of gebruikt bij de bereiding van allerlei gerechten.
Het dagelijks voedsel bestond voornamelijk uit gezouten vlees of vis,
bonen en graanproducten en flink gekruide sausen.8' Dit zorgde voor een
grote behoefte aan vocht. Daarbij verschaften de vele kerkelijke feestda
gen, gildefestiviteiten, jaarmarkten en kermissen de mensen een goede
aanleiding om nog eens extra diep in de bierpul te kijken.')
—II—
Twee bierglazen uit de 16e eeuw; links een wafelbeker en rechts een pasglas.
Deze glazen zijn gevonden bij een opgraving in de Raamsteeg in 1983. (foto
Jos Fielmich)
MARJOLEIN VAN DEKKEN
