Het goede boek op de goede
manier
De geschiedenis van de r.k. Openbare Leeszaal en Bibliotheek
te Haarlem (1921-1974)
Woord vooraf
In 1995 bracht ik een bezoek aan de Kennemer Atlas (de foto- en pren-
tencollectie van de Archiefdienst voor Kennemerland te Haarlem). Ik
was op zoek naar oude afbeeldingen van het pand Nieuwe Gracht 70, van
waaruit ik sinds enige tijd werkte als zelfstandig tekstschrijver en bedrijfs-
journalist. Bij deze gelegenheid kwam ik erachter dat in het gebouw
jarenlang de Rooms-Katholieke Openbare Leeszaal en Bibliotheek was
gevestigd. Aangezien ik zelf van katholieke huize ben en mede door mijn
studie Nederlands grote interesse heb voor het boek in al zijn facetten,
was mijn nieuwsgierigheid gewekt en besloot ik in de geschiedenis van
deze instelling te duiken. Er bleek nauwelijks iets over op papier te staan.
In zijn standaardwerk over de geschiedenis van de openbare biblio
theek in Nederland Lezen voor iedereen schrijft de bibliotheekhistoricus
Paul Schneiders: 'Het zal duidelijk zijn: wie de geschiedenis van een
plaatselijke openbare bibliotheek wil gaan onderzoeken, kan aan de slag.
Hopelijk bevordert dit boek dergelijke lokale studies, die het hier geschet
ste globale beeld stellig zullen aanvullen en verbijzonderen.' Ik heb
Schneiders' woorden ter harte genomen, wat uiteindelijk heeft geleid tot
deze publicatie.
Deze geschiedenis van de r.ic. Openbare Leeszaal en Bibliotheek te
Haarlem is voornamelijk gebaseerd op het archief dat zich bij de Archief
dienst voor Kennemerland bevindt (en voor een deel bij de Stads
bibliotheek Haarlem) en op krantenberichten in de katholieke Nieuwe
Haarlemsche Courante
Een apotheker met initiatief
In het najaar van 1920 krijgt de Haarlemse apotheker H.J.M. Bartels een
briefje van de secretaris van de Bond van r.k. Openbare Leeszalen en
Boekerijen, P.P.J.A. van der Putt te Eindhoven, in antwoord op een ver
zoek om inlichtingen omtrent de oprichting van een rooms-katholieke
leeszaal in de Spaarnestad. Van der Putt schrijft:
MAARTEN BROCK