den. In de studiezaal liggen reeds eenige keurige, in fraaien pracht
band gebonden boeken, alle geschenken, op de tafel. Aan weten
schappelijke tijdschriften ontbreekt het niet.'
In de eerste maand worden 140 leden ingeschreven, die voor het lid
maatschap 1,50 per jaar betalen en de keus hebben uit ruim 3500 boe
ken. De bibliotheek is iedere werkdag geopend van 10:00 tot 12:30 uur
(behalve maandagochtend), van 14:00 tot 17:00 uur en van 19:00 tot 22:00
uur.
Op een decembermiddag in 1921 gaat een redacteur van de Nieuwe ~H9~
Haarlemsche Courant eens een kijkje nemen.
'Er was niet veel bezoek - in een Hollandsche leeszaal is nooit veel
bezoek en bovendien was er ijs, ijs in Holland! - maar aangenaam
was de sfeer, die er gebracht werd door een tweetal dames, die door
hun manier van doen zoo echt den bezoeker op zijn gemak brach
ten. Geen nieuwsgierige blikken naar den indringer, zoodat de
bezoeker terstond voelde geen vreemde meer te zijn in die omgeving.
Het was inderdaad ook zijn leeszaal. Het viel ons op toen eenige
oogenblikken later een doodeenvoudige, bejaarde arbeider binnen
kwam, dat ook hem die sfeer van huiselijkheid trof. Ook hij kwam er
blijkbaar voor de eerste maal. Even stond hij beduusd, maar toen hij
zag, hoe gemoedelijk dat alles ging, viel hij in een der gemakkelijke
leunstoelen neer en begon de Maasbode te lezen. "Wat 'n genot," zei
hij een poos later tot de juffrouw, "dat je die groote krant nu ook
kunt lezen, zonder een duur abonnement te nemen.'"
De eerste directeur: Jos. Vandervelden
De Vlaming Jos. Vandervelden (1884-1966) zwaait de scepter over de r.k.
Openbare Leeszaal en Bibliotheek in Haarlem. Hij is geboren in Gent en
heeft tevoren als volontair in de r.k. Openbare Leeszaal en Bibliotheek
van Delft gewerkt. Vandervelden studeerde letteren, wijsbegeerte en
rechten aan de universiteit van Gent, schreef enkele toneelstukken in het
Frans en was privésecretaris van de schrijver Maurice Maeterlinck (die in
1913 de Nobelprijs voor Literatuur kreeg en wiens werk in 1914 op de
Index librorum prohibitorum werd geplaatst). Bij het uitbreken van de
Eerste Wereldoorlog neemt Vandervelden de wijk naar Nederland. Hij
wordt letterkundig medewerker van het Haags toneelgezelschap 'De
Haghespelers' en trouwt met L.G. Vijgh (1889-1942), die onder het pseu
doniem Ellen Russe optreedt als voordrachtskunstenares en toneelspeel-
MAARTEN BROCK
