ster. Na het uiteenvallen van 'De Haghespelers' wordt Vandervelden
secretaris van het Nationaal Hanze Bureau; onderwijl schrijft hij nog
enkele toneelstukken.
In 1938 verschijnt van de hand van Vandervelden een levensbeschrij
ving van Sint-Bavo, de heilige die Gent en Haarlem met elkaar verbindt.
Vandervelden is een erudiet man, misschien wel te erudiet voor zijn func
tie; in 1939 promoveert hij in Leiden tot doctor in de rechten op een
proefschrift getiteld Staat en recht bij Vondel. Uit eigen bezit schenkt hij
vele wetenschappelijke werken aan de bibliotheek. Hij heeft een opvlie-
-150- gend karakter. De latere directrice juffrouw Vinkenburg beschrijft hem
als een man met 'geniale in- en uitvallen'.
Vanderveldens echtgenote Ellen Russe geeft regelmatig lezingen in de
bibliotheek. In de jaren dertig schrijft zij enkele romans. Daarnaast ver
taalt ze werken van Engelse en Italiaanse auteurs. Vandervelden en zijn
vrouw richten in 1936 in Haarlem de vereniging 'Dante Alighieri' op ter
bevordering van de kennis van de Italiaanse cultuur. Deze vereniging is
ook gevestigd in de r.k. Openbare Bibliotheek en Leeszaal en beschikt
daar over een eigen boekenverzameling.
Geldzorgen
Terwijl het aantal leden in de loop van de jaren twintig gestaag toeneemt,
van 140 in 1921 tot 512 in 1925, blijft de financiële situatie van de leeszaal
en bibliotheek precair. Naast de opbrengst uit de contributies (die in 1922
van 1,50 tot 2,50 wordt verhoogd) is er gemeentelijke subsidie, die van
ruim 2000 gulden voor 1922 wordt opgetrokken tot 3500 gulden in 1923 en
tot 4500 gulden in 1926. De provincie draagt vanaf 1924 1546 gulden per
jaar bij.
Giften van particulieren en van andere rooms-katholieke instellingen
houden in de beginjaren de inkomsten en uitgaven nog enigszins in even
wicht. Zo schenkt de Haarlemse bisschop monseigneur A.J. Callier jaar
lijks 25 gulden en stelt het bestuur van de r.k. Jongensschool voor m.u.l.o.
zelfs elk jaar 600 gulden beschikbaar. Heel katholiek Haarlem doet een
duit in het zakje. Eenmalige bijdragen bij de start van de bibliotheek zijn
er onder meer van de r.k. Vereeniging van Patroons in het Aannemers-,
Timmer- en Metselaarsbedrijf en van de afdeling Haarlem van de Neder-
landsche r.k. Zuivel- en Margarinebewerkersbond 'St. Antonius van
Padua'. Maar de pastoors van Haarlem laten secretaris Bartels weten niet
in te kunnen gaan op het verzoek tot het houden van een collecte voor
de r.k. Openbare Leeszaal en Bibliotheek.
In juni 1923 organiseert het bestuur van de r.k. Openbare Leeszaal en
Haerlem Jaarboek 2002
