motieven. Op grond hiervan zou deze gevelsteen te dateren zijn om
streeks 1600. Het pand valt op door de breedte van de gevel. Het ver
moeden is dan al snel dat het van oorsprong om twee huizen gaat die in
latere tijd tot één huis zijn samengevoegd. Toch blijkt dat niet uit het his
torisch onderzoek en ook de huisnummering is op dat punt niet gewij
zigd. We hebben dus vermoedelijk te maken met één van oorsprong zeer
breed pand. De oudst teruggevonden verkoopakte dateert uit 1641. Mr.
Mathijs Pompen, die naar Frankrijk verhuisd was, verkocht aan Pieter
Wijnants het huis. Over het huis zelf wordt in deze akte niets gezegd
maar de verkoopprijs bedraagt twaalf duizend carolus gulden, en dat is -205-
veel voor die tijd. Het beroep van Pieter Wijnants wordt in de verkoop
akte uit 1641 niet genoemd. Dat is jammer, want mogelijk had dat tot een
verklaring van de aanwezige gevelsteen kunnen leiden.
In 1712 is Jan van Woensel eigenaar. Hij staat vermeld als koopman
binnen Haarlem en het huis heeft in die tijd de naam 't Anker. Deze
naam duidt mogelijk op een relatie met de scheepvaart en het beroep van
Jan van Woensel. Het huis heeft in die tijd een stalling met een uitgang
in de Kromme Elleboogsteeg, in die tijd Brouwerijsteege genoemd. Het
blijkt dat Jan aan het verbouwen is geslagen zonder toestemming. Hij
heeft een venster geplaatst aan de zijde van deze uitgang, die gemeen
schappelijk van bezit blijkt te zijn. Door de mede-eigenaar wordt Jan
gesommeerd deze verbouwing weer ongedaan te maken. Jan heeft daar
van geleerd. Een paar maanden later in datzelfde jaar wil hij de bestaan
de keuken aan het huis vergroten en regelt dat dan keurig met de buren.
Een en ander valt op te maken uit een notarieel stuk uit die tijd.
Waarschijnlijk heeft Van Woensel zijn beroep van koopman verwisseld
voor dat van herbergier. Dat zou het vergroten van de bestaande keuken
kunnen verklaren. Zijn zoon, Pieter van Woensel verkoopt het huis in
1735. Het staat dan omschreven als 'een extraordinair groot, schoon sterk
ende weldoortimmert huijs, stallinge en koetshuis, sijnde althans een
voorname en neringrijke herberge en ordinaris genaemt de oude Goude
Leeuw'. De herberg had verscheidene royale kamers, zowel beneden als
op de verdieping. In de Kromme Elleboogsteeg was een stalling voor acht
a tien paarden en een goed voorzien koetshuis. De herberg werd aange
prezen als staande op het beste gedeelte van de Zijlstraat. Nieuwe eige
naar werd in 1735 IJsbrand Weldijk. Hij zette de bloeiende herberg voort,
evenals de volgende eigenaar, George Frederik Wiedman, die de herberg
in 1763 overnam.
De herberg de Oude Gouden Leeuw heeft aan beroemde en hoogge
plaatste personen onderdak verleend. Zo is bekend dat de Franse gou
verneur-generaal Charles F. Lebrun hier in 1799 logeerde. In 1830 verbleef
MONUMENTENZORG
