Spekstraat 10, kap, spant met peerkraalmotief, 2002.
gende bedongen: 'met conditiën dat de coper van dit huijs niet en sal
mogen betimmeren ofte belemmeren ten eeuwige dage de lichten staen-
de in de keucken van 't huijs de drie cooltgens welcke keucken haer ligt
moet scheppen op de plaets van 't huijs de drie Aersesocken'. Bij de ont
manteling is een van de bedoelde ramen in de muur compleet terugge
vonden, maar de huidige eigenaar bleek niet voornemens te zijn om weer
gebruik te maken van dit 'eeuwige recht'. Het huis werd ook geconfron
teerd met de tragiek van de oorlogsjaren tijdens de Tweede Wereldoorlog.
De joodse nazaten van de kopers in 1919, de dames Eva Dasberg en Antje
Zwart, kwamen in augustus 1942 om in het kamp Auschwitz. Bij de aan
koop in 1919 door het antiquairbedrijf Jacques Swart en Co. werden de
panden Spekstraat 10 en 12 na 237 jaar weer verenigd. Dat leidde tot een
ongedateerde bouwaanvraag voor het aanbrengen van een verbinding
tussen beide panden. Deze situatie heeft tot de verkoop aan de huidige
eigenaar, de heer John Endlich, in 1975 voortbestaan.
Geheel voortbordurend op de oude traditie heeft hij in de gevel weer
een 'huisteken' laten aanbrengen; echter niet 'de drie Buyskolen' zoals
wellicht verwacht mocht worden. Ondanks uitgebreid archiefonderzoek
is de oorspronkelijke opzet ervan niet duidelijk geworden. Om deze
reden heeft de eigenaar de voorkeur gegeven aan een symbool dat beter
refereert aan zijn 'neering' in antiek zilver. Nu prijkt hier een gevelsteen
in de vorm van een achttiende-eeuwse zilveren kandelaar.
-240—
Haerlem Jaarboek 2002