Titelpagina uit Het Nieuwe Testament gedrukt door Johannes Enschedé en
Zonen in 1851. (coll. Museum Enschedé)
,e h
*"r*' o^ftt.,,US"c
-79-
kingen, bijvoorbeeld in Amsterdam met de Bijbelcompagnie, plaatsvon
den. Ten tweede het openbare leven: vrijwel alle vergaderingen van raad,
staten of Tweede Kamer, besturen van liefdadigheidsinstellingen etc. zijn
vastgelegd. Ook officiële diners, ontvangsten en audiënties zijn geno
teerd. Daarnaast heeft het privé-leven een duidelijke ordening gekregen.
Op vaste tijden, soms zelfs wekelijks, werden in de Damstraat 'familieda
gen' gehouden, avonden waar de naaste familie die elders in Haarlem
woonden bijeenkwam. De gewoonte strak met de tijd om te gaan en de
drie sferen van het dagelijks leven hun plaats te geven werd een levens
stijl.
In de eerste jaren gebruikte Johannes 111 de Van Braam's en Thomp
son's Koopmans-, Kantoor en Schrijfalmanak, de kleine, traditionele
Nederlandse zakagenda van die tijd, vol met informatie over zonne- en
maanstanden, watergetijden en overzichten van paardenmarkten en ker
missen. Bovendien bevatte deze agenda's een reiswijzer, later ook met de
tijden van de spoortreinen. In de jaren 1827-1831 stapte hij over een
'moderne' Franse agenda: Agenda Général ou livret pratique d'emploi du
tems, gedrukt bij Dondey-Dupré père et fils te Parijs De inleiding in
,s ia,.,.
T i f 1 A-S Z K x X>
v 's 1' I
J q
A "V/f-.
TK **«Tr,
K-J i
200V,
"Ti''»- P t! J~i
FRANS WILLEM LANTINK
