I
Toelichting bij de Mémorial necrologique uit de Agenda Général ou livret
pratique d'emploi du tems. (coll. Museum Enschedé)
deze agenda laat zich lezen als een burgerlijk manifest. Het is een plei
dooi voor een praktisch, welbesteed leven. Tijdsindeling wordt als de
basis van het burgerlijk bestaan gezien: 'On sait toujours, oü l'on est, ce
qu'on a fait: ce qui reste a faire.' Treffend voor de burgercultuur is dat er
zowel aandacht is voor het vastleggen van het publieke leven 'vie éxteri-
eure et sociale', als het privé-leven, 'vie intérieure et individuelle'.
Voor wie is de agenda bestemd? Een complete staalkaart van de bur
gerlijke samenleving wordt in de inleiding opgevoerd: voor ambtenaren
en officieren, wetenschappers, geleerden, kunstenaars, advocaten, lera
ren, bankiers en handelaren, voor renteniers en familievaders, voor reizi
gers, maar ook voor les 'dames occupées de l'économie intérieure et
domestique, et de leur éducation de leurs enfants'. En ten slotte als rest
categorie was de agenda voor alle jonge lieden die van orde houden en
voor personen van alle klassen die enige waarde stellen aan de besteding
van de tijd en die hun bezigheden willen ordenen.
De Franse luxe-agenda heeft duidelijk invloed gehad op het bijhouden
van het dagelijks leven. Als Johannes in later weer overstapt op de
F*. M HMO RIAL ïSlkcfc01«Of»lQ^V„
J,» Bsns'-e Is mort mmtitliiuneBt re%I«is>« si
15,, h»ö« st«i« Se j.«s <b U wtsq«i |«oi »e«> -Vaa
n—«»c av«rtii de tó*a WRct d'&re touj«a«:
kunmu'.i
Haerlem Jaarboek 2002
