ste paraatheid, allerlei scenario's lagen klaar en ook de militaire kant van de
politieke afzijdigheid en neutraliteit verdient meer aandacht.
5. Bulte en Neeven, a.w., blz. 102.
6. I.J. Brugmans, Paardenkracht en mensenkracht, Den Haag 1961, blz. 440 e.v.
7. Ontleend aan de verslagen van de Kamer van Koophandel (K.v.K.) als bijlage
in De Toestand der Gemeente 1914-1919.
8. Clausing, a.w., blz. 54 e.v.
9. Tenzij anders aangegeven zijn onderstaande gegevens ontleend aan de ver
slagen van de K.v.K. 1914-1919 als bijlage u in de De Toestand der Gemeente
igi4-igi9
10. F. Baars en T. Lindijer, Nette Meisjes gevraagd. Kousenfabrieken Hin n.v.
1905-1969, Haarlem 1997, blz. 36.
11. Zie voor deze en onderstaande gegevens het artikel van G. Kolthof,
'Vluchtelingen tijdens de Eerste Wereldoorlog', in: Vlamingen in Haarlem,
Haarlem 1996, blz. 97-124 en het ongepubliceerde artikel Belgische
Vluchtelingen van Aad Neeven, 1993,18 blz.
12. F.R. de Jong EdZ, Om de plaats van de arbeid 1956, Amsterdam 1956, blz. 120
en 122.
13. Idem, blz. 127; avk, archief anmv, afd. Haarlem, inv. nr. 5, opgeheven com
missies ee, ingekomen en uitgaande stukken van 10 en 16 september 1914.
14. avk, Verslagen Arbeidsbeurs, 1914-1918 (bijlage rr).
15. Idem; Zie ook Haarlems Dagblad 14 februari 1916.
16. Verslagen Armenraad van 1916-1918, in: De Toestand der Gemeente 1914-1919.
17. Staatsblad nr. 171, wet tot tijdelijke afwijking van de wet van 28 augustus 1851,
Stb. nr. 125 (onteigeningswet), laatstelijk gewijzigd bij de wet van 3 augustus
1914, Stb. nr. 351; zie ook M.W.F. Treub, Oorlogstijd, herinneringen en
indrukken, Amsterdam 1916.
18. Verslag Arbeidsbeurs over het jaar 1915.
19. M.W.F. Treub, a.w., blz. 155-166.
20. Verslagen Gemeenteraad 1918.
21. Verslagen van de K.v.K. 1915, als bijlage in De Toestand der Gemeente 1914-
1919.
22. Verslag Arbeidsbeurs 1915.
23. Staatsblad 461,1916, en Treub, a.w., blz. 22.
24. Haarlems Dagblad 26 april 1915.
25. Tenzij anders aangegeven is het hier volgende ontleend aan de verslagen van
de Gemeentelijke Keuringsdienst voor waren, in: De Toestand der Gemeente
1914-1919-
26. Verslag van het gemeentelijk gasbedrijf 1916, in: De Toestand der Gemeente
1914-1919Archief Distributie wo 1 (Gem. Archief) en Haarlems Dagblad
1 januari 1917, 2 juni 1917,1 januari 1918, Verslag Gem. Gasbedrijf in: Archief
Distributie wo 1en W. Duba en B. Speet, Haarlem, haar reinheid en reini
ging door de eeuwen heen, Haarlem 1987.
27. Haarlems Dagblad 16 september 1916.
28. Staatsblad 182,1917.
WIM DUBA M.M.V. TONY LINDIJER
